آلرژی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به عوامل محیطی مانند گرده گل، گردوغبار، موی حیوانات یا برخی مواد غذایی بیش‌ازحد واکنش نشان دهد. علائم آلرژی می‌تواند شامل عطسه، خارش، آبریزش بینی، آبریزش چشم، کهیر یا حتی مشکلات تنفسی باشد. در پاسخ به این سوال که آلرژی چیست، باید گفت که آلرژی واکنشی نامطلوب است که می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در برخی موارد نیاز به درمان پزشکی دارد.

بررسی انواع آلرژی و حساسیت

علائم آلرژی نسبت به نوع و شدت آن متفاوت است و شامل علائم خفیف تا شدید می‌شود. از علائم آلرژی شدید می‌توان به ورم شدید، مشکلات تنفسی و افت فشار خون اشاره کرد.

 

نوع آلرژی علائم حساسیت   توضیحات
آلرژی تنفسی عطسه، آبریزش بینی، خارش گلو این نوع آلرژی معمولا ناشی از گرده گل، گردوغبار یا موی حیوانات است. 
آلرژی غذایی خارش دهان، ورم لب‌ها، اسهال آلرژی غذایی ممکن است به برخی مواد غذایی مانند شیر، بادام زمینی یا ماهی بروز کند. در موارد شدید می‌تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند.
آلرژی پوستی کهیر، خارش، التهاب پوست آلرژی پوستی در واکنش به حساسیت‌های غذایی یا لمس مواد حساسیت‌زا رخ می‌دهد. آیا آلرژی خطرناک است؟ در مواردی مانند واکنش‌های شدید حساسیت پوستی، نیاز به مراقبت فوری است.
آلرژی دارویی جوش‌های پوستی، ورم، مشکلات تنفسی این نوع آلرژی در موارد شدید منجر به آنافیلاکسی می‌شود که خطرناک و تهدید کننده است.
آلرژی به نیش حشرات ورم در محل نیش، کهیر، مشکلات تنفسی این نوع آلرژی بسیار خطرناک است و در صورت بروز واکنش شدید، باید فورا به پزشک مراجعه شود.

در پاسخ به سوال «آیا آلرژی خطرناک است؟» باید گفت بله؛ در مواردی که علائم شدید باشد، آلرژی می‌تواند خطرناک و نیازمند درمان فوری باشد.

نشانه‌های آلرژی و حساسیت

انواع آلرژی شامل آلرژی‌های تنفسی، پوستی، غذایی، دارویی و آلرژی به نیش حشرات است. نشانه‌های آلرژی بسته به نوع آن، متفاوت بوده و شامل مشکلات تنفسی، ورم، یا کهیر می‌شود که در جدول زیر به بررسی آن‌‌ها پرداخته‌ایم. 

نوع آلرژی نشانه‌های آلرژی نشانه‌های حساسیت
آلرژی تنفسی عطسه، سرفه، گرفتگی بینی آبریزش بینی، خارش گلو، تنگی نفس
آلرژی تنفسی کهیر، قرمزی، خارش پوست التهاب، تاول، ورم نواحی پوست
آلرژی پوستی ورم لب‌ها، دل‌درد، اسهال خارش دهان، مشکلات تنفسی، تهوع
آلرژی دارویی کهیر، ورم، مشکلات تنفسی تب، سردرد، علائم مشابه آنافیلاکسی
آلرژی نیش حشرات ورم در محل نیش، درد شدید قرمزی و خارش محل نیش، شوک آلرژیک در موارد شدید

توجه داشته باشید انواع حساسیت نیز با واکنش‌های خفیف‌تری مانند خارش و قرمزی پوست یا علائم گوارشی همراه است. نشانه‌های حساسیت اغلب به شکل‌های مختلف و با شدت متفاوت بروز می‌کند و در موارد شدید نیاز به مراقبت‌های پزشک است. توجه داشته باشید برای درمان هرکدام از این آلرژی‌ها، باید قرص مخصوص مصرف شود. درصورتی‌که نگران عوارض قرص خاصی مانند عوارض قرص نئوتادین 5 هستید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. 

روش تشخیص آلرژی و حساسیت

آزمایش پوستی یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای تشخیص آلرژی و حساسیت به مواد محیطی است. هم‌چنین آزمایش خون اطلاعات دقیقی در مورد واکنش‌های آلرژیک بدن ارائه می‌دهد.

روش تشخیص مناسب برای توضیحات
آزمایش پوستی حساسیت و آلرژی‌های محیطی و غذایی در این روش، مواد آلرژی‌زا به‌صورت سطحی روی پوست اعمال می‌شود تا واکنش آلرژیک بررسی شود.
آزمایش خون (IgE) آلرژی‌های دارویی، غذایی و تنفسی بررسی سطح آنتی‌بادی IgE که به افزایش واکنش‌های آلرژیک اشاره دارد.
آزمایش چالش غذایی آلرژی و حساسیت به مواد غذایی بررسی تاثیر برخی ماد‌ه‌های حساسیت‌زا مانند بادمجان، باقالی و بادام‌زمینی
تست تنفسی کهیر، ورم، مشکلات تنفسی اندازه‌گیری توانایی تنفس در افراد مشکوک به آلرژی تنفسی و آسم

این روش‌های تستی به پزشکان کمک می‌کند تا بهترین راه‌های درمان و پیشگیری از آلرژی و حساسیت را برای هر فرد تجویز کنند. برای مثال ممکن است برای فردی شربت سیتریزین تجویز شود و برای فرد دیگری قرص‌های ضد حساسیت. اگر نیاز به اطلاعات بیشتری در مورد شربت سیتریزین دارید،‌ توصیه می‌‌کنیم نگاهی به مطلب «شربت سیتریزین برای چی خوبه» داشته باشید. 

روش‌های پیشگیری از ابتلا به آلرژی و حساسیت

برای پیشگیری از ابتلا به انواع حساسیت و انواع آلرژی، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. در ادامه چند راهکار کاربردی برای پیشگیری ارائه می‌شود:

  • اجتناب از مواد حساسیت‌زا: تماس با گرده گل، گردوغبار، موی حیوانات، و مواد غذایی حساسیت‌زا را به حداقل برسانید.
  • رعایت بهداشت شخصی: شستشوی مرتب دست‌ها و استفاده از ماسک در مکان‌های آلوده.
  • استفاده از داروهای پیشگیرانه: استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها با مشورت پزشک.
  • تقویت سیستم ایمنی: مصرف مکمل‌های مناسب برای تقویت بدن و کاهش احتمال ابتلا به آلرژی.

این روش‌ها احتمال ابتلا به حساسیت‌های متنوع و آلرژیک را کاهش می‌‌دهند و برای افرادی که مشکوک به حساسیت هستند، بهترین گزینه خواهد بود.  هم‌چنین نسبت به نوع دارو می‌توان از شربت نئوتادین استفاده کرد که در مطلب «شربت نئوتادین برای چیست» به بررسی آن پرداخته‌ایم. 

عوارض آلرژی و حساسیت در بزرگسالان و کودکان

عوارض آلرژی و حساسیت در بزرگسالان و کودکان باتوجه‌به نوع آلرژی متفاوت است. در برخی موارد، علائم آلرژی و علائم حساسیت ممکن است خفیف باشند. اما در موارد شدیدتر، مشکلات جدی به همراه دارند که نیاز به تجویز و معاینه پزشک است. در کودکان، سیستم ایمنی ضعیف‌تر بوده و باعث بروز علائم شدیدتر خواهد شد. انواع حساسیت مانند حساسیت‌های غذایی یا تنفسی ممکن است منجر به عوارضی مانند مشکلات تنفسی و گوارشی شوند.

  • عفونت‌های تنفسی بر اثر آلرژی‌های تنفسی
  • آنافیلاکسی (واکنش شدید آلرژیک) در حساسیت‌های غذایی
  • التهاب‌های پوستی در آلرژی‌های پوستی
  • مشکلات گوارشی در آلرژی‌های غذایی

تشخیص به موقع و درمان درست می‌تواند از بروز این عوارض جلوگیری کند. حتی اگر اولین علائم آلرژی عطسه و آبریزش باشد، باید به پزشک معالج مراجعه شود. توجه داشته باشید که دلیل عطسه زیاد و آبریزش بینی، ممکن است سرماخوردگی نیز باشد. 

مصرف دارو برای انواع آلرژی و حساسیت با تجویز پزشک

مصرف دارو برای درمان انواع آلرژی و انواع حساسیت باید با تجویز پزشک انجام شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود. داروها به کاهش علائم آلرژی و نشانه‌های حساسیت کمک می‌کنند، اما استفاده نادرست یا بدون مشورت پزشک منجر به عوارض جدی خواهد شد. نسبت به نوع آلرژی، داروهای مختلفی تجویز می‌شوند که برخی از پرکاربردترین‌ها به شرح زیر هستند:

  • آنتی‌هیستامین‌ها: برای کاهش خارش، آبریزش بینی و کهیر
  • کورتیکواستروئیدها: برای کاهش التهاب و علائم شدید آلرژی
  • داروهای برونکودیلاتور: برای بهبود مشکلات تنفسی در آلرژی‌های تنفسی
  • داروهای اپی‌نفرین (EpiPen): برای درمان اورژانسی واکنش‌های آنافیلاکسی

مشورت با پزشک برای انتخاب داروی مناسب ضروری است تا از درمان صحیح اطمینان حاصل شود. توصیه می‌شود به‌هیچ‌وجه دارو را بدون تجویز و دستور پزشک مصرف نکنید.