بیماری سل یکی از انواع بیماری‌های ریوی است که به‌عنوان سیزدهمین عامل فوت در جهان شناخته می‌شود. کاهش وزن، خستگی بیش از حد و تعریق شبانه از جمله علائم عمومی این بیماری است. درصورت تنگی نفس، تب و لرز، دردقفسه سینه و سرفه‌های بسیار مدوام و طولانی بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
طبق آمار منتشر شده از سازمان بهداشت جهانی (WHO)، در سال 2020 نزدیک به 1.5 میلیون نفر در سراسر جهان، به دلیل ابتلا به بیماری سل جان خود را از دست داده‌اند. به‌طور کلی، بیماری سل به‌عنوان سیزدهمین عامل مرگ ومیر در جهان و دومین بیماری عفونی کشنده بعد از ویروس کووید-19 شناخته شده است. در ادامه این مقاله قصد داریم به‌طور کامل به این سؤال پاسخ دهیم که «بیماری سل چیست؟». همچنین راه‌های تشخیص و درمان این بیماری را بررسی می‌کنیم.
بیماری سل، یک بیماری عفونی باکتریایی است که از طریق وارد شدن قطرات ریز پخش شده در هوا، توسط سرفه یا عطسه فرد مبتلا منتشر می‌شود. بیماری سل جزو دسته بیماری‌های تنفسی است و به‌طور مستقیم، ریه را درگیر می‌کند. ولی، در موارد حاد، عوارضی را برای دیگر اعضای بدن مانند: غدد، شکم، استخوان‌ها و سیستم عصبی به همراه دارد.
هر ساله، 10میلیون نفر در سراسر جهان از طریق وارد شدن باکتری عامل سل، مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، به این بیماری مبتلا می‌شوند و نزدیک به 1.5 میلیون نفر از آن‌ها جان خود را از دست می‌دهند. البته این بیماری، به کمک داروهایی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم قابل درمان هستند.
مراکز درمانی و داروخانه‌ها، می‌توانند از شرکت پخش دارو تهران داروهای مورد نیاز برای درمان بیماری‌های مختلف را تهیه کنند.
علائم بیماری سل، باتوجه به این‌که کدام بخش از بدن را درگیر می‌کند، بسیار متفاوت است. بیماری سل، معمولاً به آرامی در بدن گسترش پیدا می‌کند. ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها از ورود عامل باکتریایی این بیماری به بدن گذشته باشد که خودش را نشان دهد.
بیماری سل، فارغ از این که کدام قسمت بدن را درگیر می‌کند، با برخی علائم همراه است. از جمله این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در صورت مشاهده این علائم به مدت چند روز، برای تشخیص به موقع بیماری سل حتماً به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر عفونت‌های سل ریه را تحت تأثیر قرار می‌دهند و این علائم را به همراه دارند:
بعضی از پزشکان برای کاهش سرفه‌ها، داروی فلیکسوتاید 50 که نوعی کورتون استنشاقی است را تجویز می‌کنند. مصرف این دارو بدون تشخیص و نسخه پزشک ممنوع است.
به جز ریه، به ندرت پیش می‌آید که عفونت سل مناطقی از بدن، مانند: غدد لنفاوی، استخوان‌ها و مفاصل، سیستم گوارش بدن، مثانه، سیستم تناسلی، مغز و اعصاب را درگیر کند. ولی اگر این اتفاق رخ دهد، علائم بیماری به این شکل بروز پیدا می‌کند:
بیماری سل، معمولاً در افرادی که به بیماری‌های ضعف سیستم ایمنی مبتلا هستند، این نقاط بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
بیماری سل دو نوع دارد: سل فعال و سل غیرفعال. اولین قدم برای درمان قطعی سل، تشخیص صحیح نوع این بیماری است. زمانی که نوع بیماری در شخص مبتلا تشخیص داده می‌شود، پزشک می‌تواند خیلی سریع روند درمان را آغاز کند. در ادامه انواع این بیماری را بررسی می‌کنیم.
فرد مبتلا به سل فعال، همه علائم بیماری را از خود نشان می‌دهد و می‌تواند عفونت را به افراد دیگر منتقل کند. سل فعال می‌تواند هفته‌ها یا سال‌ها بعد از سرایت عامل باکتریایی این بیماری خود را بروز دهد. اگر سل فعال ریه را درگیر کند، برای کاهش تحریک و تورم مجاری تنفسی، پزشکان اسپری سیمبیکورت 160 را تجویز می‌کنند.
سل غیرفعال یا نهفته، آن حالتی از بیماری سل است که فرد حامل باکتری است ولی علائمی از خودش نشان نمی‌دهد؛ به دلیل این که سیستم ایمنی بدن با عامل بیماری سل مبارزه و آن را سرکوب می‌کند. بااین‌حال، ممکن است بعد از گذشت چند سال باکتری‌ها در بدن فعال و فرد به سل فعال مبتلا شود. بیماری سل از افراد مبتلا به سل نهفته به دیگران سرایت نمی‌کند.
تنها روش انتقال بیماری سل، انتقال آن از یک فرد مبتلا به این بیماری است. چون سل یک بیماری عفونی واگیردار است. وقتی یک فرد مبتلا به سل، سرفه یا عطسه می‌کند، حرف می‌زند یا آواز می‌خواند، ذرات حامل باکتری سل در هوا پراکنده می‌شوند. افرادی که در آن نزدیکی باشند، می‌توانند با نفس کشیدن باکتری‌ها به این عفونت آلوده شوند.
بیماری سل از این طریق منتقل نمی‌شود:
زمانی که فرد باکتری‌های سل را تنفس می‌کند، می‌تواند به سل فعال یا غیرفعال مبتلا شود.
روش‌های مختلفی برای تشخیص سل وجود دارد. اگر علائم اولیه در شخص ایجاد شود، برای تشخیص نهایی باید از تست سل کمک گرفت. از رایج‌ترین این تست‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
معمولاً تصویربرداری از قفسه سینه، بهترین روش برای تشخیص بیماری سل ریوی محسوب می‌شود.
برای درمان سل فعال، از ترکیب داروهای ضدباکتری (آنتی‌باکتریال) استفاده می‌شود. رایج‌ترین انواع دارو برای درمان سل، ریفامپین، پیرازینامید و استرپتومایسین هستند. برای کاهش علائم سل ریوی از نبولایزر پالمیکورت استنشاقی استفاده می‌شود. مصرف همه داروها فقط با دستور پزشک و نسخه قانونی قابل خرید و مصرف هستند.
طول مصرف این داروها بسته به تشخیص پزشک، معمولاً بین 6 تا 12 ماه طول می‌کشد. فقط چند هفته بعد از مصرف داروها، وضعیت بیمار رو به بهبودی می‌رود؛ ولی نکته مهم، به پایان رساندن طول درمان و مصرف کامل داروها است. در غیر این صورت، بیماری به طور کامل از بدن حذف نمی‌شود. اگر طول درمان را کامل نکنید، علاوه‌بر این که همچنان بیمار می‌مانید و می‌توانید بیماری خود را به دیگران سرایت دهید، بدن شما به مرور زمان به داروهای ضد سل مقاوم می‌شود و پروسه درمان با مشکل مواجه خواهد شد. داروی استنشاقی پالمیکورت نیز، ممکن است سرفه‌های شدید سل ریوی را به طور موقت کاهش دهد، ولی اگر درمان کامل نشود، داروها اثرگذاری خود را از دست می‌دهند.
در این مقاله از آدوراطب، سعی کردیم به طور کامل به سؤال «بیماری سل چیست؟» پاسخ دهیم تا با مشاهده هرکدام از علائمی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، مانند: سرفه‌های شدید، تب و لرز و عرق شبانه، سریعاً برای تشخیص بیماری سل به پزشک مراجعه کنید. افرادی که به بیماری‌های ضعف سیستم ایمنی مانند: ایدز مبتلا هستند و افرادی که سابقه ارتباط با فرد مبتلا به سل را داشته‌اند، باید نسبت به این علائم حساس‌تر باشند. بیماری سل واگیردار است و اگر به موقع تشخیص داده و درمان نشود، می‌تواند منجر به مرگ فرد مبتلا و سرایت آن به دیگران شود. اگر تابه‌حال به این بیماری مبتلا شده‌اید یا با فرد مبتلا در تماس بودید، از شما خواهش می‌کنیم تجربیات خود را با ما و خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.
عده بسیاری از افراد درگیر بیماری آسم هستند؛ اما این موضوع اصلا نگرانکننده نی...
علائم سرطان معده عبارتاند از: سوزش و درد معده، حالت تهوع و استفراغ، وجود خون...
علت بیماری ام اس در زنان و مردان، شناخته شده نیست و هنوز دلیل مشخصی برای آن ک...
دردهای دوران پریودی همراه با گرفتگی عضلات تحتانی شکم خودنمایی کرده و بهصورت ...
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به شرکت آدوراطب است.
نظرات کاربران