فیبروز ریه چیست؟ علائم، تشخیص و درمان فیبروز ریه

مقالات تنفسی
1403.11.01

تصور کنید هر نفس کشیدن به‌جای آرامش، چالشی بزرگ باشد؛ این همان چیزی است که بیماران فیبروز ریوی هر روز […]

بررسی علائم و روش‌های درمان فیبروز ریه

تصور کنید هر نفس کشیدن به‌جای آرامش، چالشی بزرگ باشد؛ این همان چیزی است که بیماران فیبروز ریوی هر روز تجربه می‌کنند. بیماری‌ای که آرام و بی‌صدا با زخم کردن بافت ریه، نفس‌ها را محدود می‌کند و زندگی را دشوار می‌سازد. در واقع فیبروز ریوی، یکی از پیچیده‌ترین و ناشناخته‌ترین بیماری‌های تنفسی است که نه‌تنها عملکرد حیاتی ریه‌ها را تحت تاثیر قرار داده، بلکه کیفیت زندگی فرد مبتلا را نیز به شدت کاهش می‌دهد.

در این مقاله، نگاهی دقیق و علمی به علائم و درمان فیبروز ریوی خواهیم داشت تا با اطلاعاتی کاربردی به شما کمک کنیم راحت‌تر نفس بکشید.

فیبروز ریه چیست؟

فیبروز ریوی (Pulmonary fibrosis) یک بیماری مزمن و پیشرونده ریوی است که با جایگزینی پارانشیم طبیعی ریه با بافت فیبروزی (زخم) مشخص می‌شود. این بیماری منجر‌به افزایش سفتی ریه (کاهش انعطاف‌پذیری)، اختلال در تبادل گاز و کاهش عملکرد ریوی می‌شود. با وخیم‌تر شدن فیبروز ریه، بیمار به‌تدریج دچار تنگی نفس می‌شود که جزو علائم اولیه مشکلات ریوی است.

بررسی علت فیبروز ریه

فیبروز ریوی موجب ضخیم و زخم شدن بافت ریه شده که منجر‌به کاهش انعطاف‌پذیری ریه‌ها خواهد شد. در بسیاری از موارد، علت بیماری فیبروز ریه ناشناخته است، اما ممکن است عوامل شناخته‌شده‌ای نیز در پیشرفت آن نقش داشته باشند که عبارت‌اند از:

  • قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض موادی مانند آزبست، گرد و غبار سیلیس، گرد و غبار زغال‌سنگ و فلزات سخت
  • مصرف برخی داروها، از جمله داروهای شیمی‌درمانی، داروهای قلبی و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها
  • پرتودرمانی برای سرطان‌هایی مانند ریه یا پستان
  • بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک و اسکلرودرمی
  • برخی عفونت‌های ویروسی و باکتریایی
  • سابقه خانوادگی فیبروز ریوی
  • سیگار کشیدن

توجه داشته باشید که در بسیاری از موارد، علت فیبروز ریوی به‌طوردقیق مشخص نیست و به‌عنوان فیبروز ریوی ایدیوپاتیک شناخته می‌شود. در‌صورت بررسی و تشخیص این بیماری، پزشک ممکن است انواع قرص برای ریه و تنگی نفس را به‌منظور جلوگیری از پیشرفت بیماری برای شما تجویز کند.

بررسی علت فیبروز ریه

آشنایی با علائم فیبروز ریه

فیبروز ریوی موجب زخم شدن بافت ریه می‌شود و این زخم‌ها عملکرد طبیعی ریه‌ها را مختل می‌کند و باعث تنفس دشوار می‌شود؛ بدین‌ترتیب انتقال اکسیژن به جریان خون کاهش می‌یابد. اگر می‌پرسید سایر علائم فیبروز ریه چیست؟ در پاسخ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تنگی نفس (دیس‌پنه)
  • سرفه خشک و مداوم، بدون تولید خلط
  • احساس خستگی عمومی و کمبود انرژی
  • کاهش وزن بی‌دلیل
  • درد یا ناراحتی در عضلات و مفاصل
  • کلابینگ انگشتان یا پاها (گرد شدن و پهن شدن غیرطبیعی نوک انگشتان یا پاها)

شدت این علائم ممکن است در هر فرد متفاوت باشند و به‌تدریج در طول زمان شدید‌تر شوند. اگر شما یا فردی که می‌شناسید این علائم، به ویژه تنگی نفس مداوم و سرفه خشک را تجربه می‌کند، مشاوره با یک متخصص برای ارزیابی کامل و آزمایش‌های مناسب ضروری است. برخی افراد ممکن است این علائم این بیماری را با علائم عفونت ریه اشتباه بگیرند؛ بنابراین برای تشخیص بیماری فیبروز ریه حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.

روش‌های تشخیص بیماری فیبروز ریه

تشخیص فیبروز ریوی شامل یک ارزیابی جامع است تا وجود زخم در ریه‌ها تایید شده و میزان و علت‌های احتمالی آن تعیین شود. فرآیند تشخیصی معمولا شامل موارد زیر می‌شود:

  • تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی: پزشک درباره علائم، زمان شروع و پیشرفت آن‌ها سوال خواهد کرد؛ همچنین مواجهه‌های شغلی و محیطی، سابقه مصرف سیگار و هرگونه سابقه خانوادگی بیماری‌های ریوی بررسی خواهد شد. برای معاینه فیزیکی نیز پزشک با استفاده از گوشی پزشکی صدای ریه‌ها را بررسی می‌کند.
  •  آزمایشات عملکرد ریوی (PFTs): آزمایش اسپیرومتری که مقدار و سرعت هوا را در هنگام دم و بازدم اندازه‌گیری می‌کند و آزمایش حجم‌های ریوی که حجم کلی ریه‌ها را تعیین می‌کند از جمله آزمایش‌های رایج هستند.
  • سی‌تی‌اسکن با وضوح بالا (HRCT): اسکن‌های HRCT تصاویر دقیقی از ریه‌ها نشان می‌دهند و برای شناسایی الگوهای زخم در ریه‌ها که مشخصه فیبروز ریوی است، بسیار مفید هستند.
  • آزمایش خون: آزمایش خون به رد سایر شرایط کمک می‌کنند و نشانگرهای بیماری‌های خودایمنی را که ممکن است با فیبروز ریوی مرتبط باشند،  شناسایی می‌کنند.
  • آزمایش ورزش: این آزمایش‌ها بررسی می‌کنند که ریه‌ها و قلب شما چگونه به فعالیت فیزیکی پاسخ می‌دهند. تست ورزش معمولا شامل راه رفتن روی تردمیل یا دوچرخه ثابت است، در حالی که سطح اکسیژن و ضربان قلب شما اندازه‌گیری می‌شود.
  • نمونه‌برداری از ریه: در برخی موارد گرفتن یک نمونه کوچک از بافت ریه برای تایید تشخیص ضروری است.

تشخیص زودهنگام و دقیق برای مدیریت موثر فیبروز ریوی حیاتی است. اگر علائم Pulmonary fibrosis را تجربه می‌کنید، مشورت با یک پزشک متخصص برای شما ضروری است. پزشک پس از بررسی ممکن است داروهای تنفسی از جمله اسپری سرتاید یا قرص لووفلوکساسین را برای شما تجویز کند. اگر قصد اطلاع از عوارض اسپری سرتاید دیسکی یا سایر داروهای تنفسی را دارید، حتما پرسش‌های خود را از پزشک متخصص بپرسید.

روش‌ تشخیص بیماری فیبروز ریه 

معرفی راه‌های درمان فیبروز ریه

درمان فیبروز ریوی شامل رویکردهای نوظهوری مانند درمان‌های بیولوژیک می‌شود که هدف آن‌ها مهار مسیرهای سیگنال‌دهی سلولی مرتبط با فیبروز است؛ همچنین، تحقیقات در زمینه داروهای بازسازی‌کننده بافت ریوی و استفاده از سلول‌های بنیادی مزانشیمی برای کاهش التهاب و ترمیم بافت آسیب‌دیده، در حال پیشرفت است. این روش‌ها هنوز در مراحل تحقیقاتی قرار دارند و امید به بهبود چشم‌انداز درمانی بیماران را افزایش داده‌اند. راه‌های اصلی برای درمان و کنترل این بیماری را در ادامه معرفی کرده‌ایم:

  • داروها
  • اکسیژن درمانی
  • بازتوانی ریوی (شامل تمرینات ورزشی، آموزش و حمایت)
  • پیوند ریه

داروهایی که پزشک برای افراد مبتلا به بیماری فیبروز ریه تجویز می‌کند، عموما شامل داروهای تنفسی نظیر قرص تاوانکس می‌شوند. اگر این سوال برایتان مطرح است که قرص تاوانکس برای چیست، حتما اطلاعات صفحه این محصول را مطالعه کنید. توجه داشته باشید داروهای تجویز شده برای هر فرد، با‌توجه‌به شرایط ممکن است متفاوت باشد؛ بنابراین مشورت با پزشک ضروری‌ترین اقدام برای درمان فیبروز ریوی است.

آیا فیبروز ریه درمان قطعی دارد؟

در حال حاضر، درمان قطعی فیبروز ریه وجود ندارد؛ زخم و ضخیم شدن بافت ریه که در این بیماری رخ می‌دهد، قابل‌بازگشت نیست. با این حال، درمان‌هایی مانند داروهای ضد فیبروزی می‌توانند پیشرفت بیماری را کند کنند و مداخلاتی مانند اکسیژن‌درمانی و بازتوانی ریوی با هدف کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی انجام می‌شود. در فیبروز ریه پیشرفته نیز پیوند ریه ممکن است برای بیماران واجد شرایط در نظر گرفته شود.

روش درمان قطعی فیبروز ریه

عمر بیماران فیبروز ریه چقدر است؟

طول عمر افراد مبتلا به فیبروز ریوی بسته به عواملی مانند سن، وضعیت کلی سلامتی و نوع خاص فیبروز ریوی، بسیار متفاوت است. به‌طورکلی، میانگین بقای بیماران مبتلا به فیبروز ریه ۳ تا ۵ سال پس از تشخیص تخمین زده می‌شود. با این حال، پیشرفت‌های درمانی و استراتژی‌های مدیریت بیماری باعث بهبود نتایج برای بسیاری از بیماران خواهد شد.

لازم به ذکر است که برخی افراد پیشرفت آهسته‌ای در بیماری دارند و سال‌ها با فیبروز ریوی زندگی می‌کنند، درحالی‌که دیگران ممکن است پیشرفت سریع‌تری را تجربه کنند. با این حال مراجعه منظم به پزشک و کنترل بیماری توسط برخی داروهای تنفسی، Pulmonary fibrosis را کنترل و از پیشرفت آن جلوگیری می‌کند. برای کنترل این بیماری پزشک ممکن است داروهایی همچون اسپری فلوتیکازون ۱۲۵ برای کودکان یا بزرگسالان تجویز کند؛ توجه داشته باشید اسپری فلوتیکازون ۱۲۵ باید مطابق تجویز پزشک در دزهای مشخص مصرف شود.

برای فیبروز ریه چی بخوریم؟

حفظ یک رژیم غذایی متعادل برای افراد مبتلا به فیبروز ریوی همچون افراد مبتلا به copd، ضروری است تا به سلامت کلی و مدیریت علائم کمک کند. اگر نمی‌دانید copd چیست، باید گفت این بیماری نیز جزو بیماری‌های تنفسی محسوب می‌شود که به آن بیماری مزمن انسدادی ریه نیز می‌گویند. در ادامه به چند توصیه غذایی برای بیماران مبتلا به فیبروز ریه اشاره شده است:

  • مصرف میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های ضروری هستند که به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک می‌کنند.
  • پروتئین‌های کم‌چرب: مصرف منابع پروتئینی کم‌چرب مانند ماهی، مرغ و حبوبات به حفظ توده عضلانی و تقویت بدن کمک می‌کند.
  • غلات کامل: غلات کامل مانند نان سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای منابع خوبی از فیبر و مواد مغذی هستند که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کنند.
  • چربی‌های سالم: استفاده از چربی‌های غیر اشباع موجود در روغن زیتون، آووکادو و مغزها می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود سلامت عمومی کمک کند.
  • مصرف مایعات کافی: هیدراتاسیون مناسب برای حفظ عملکرد بهینه ریه‌ها ضروری است؛ بنابراین در طول روز آب کافی بنوشید.
  • اجتناب از غذاهای اسیدی و تند: اگر دچار رفلاکس معده هستید، از غذاهایی که علائم را تشدید می‌کنند، مانند مرکبات، گوجه‌فرنگی و غذاهای تند، اجتناب کنید.

در‌صورتی‌که رژیم غذایی سالمی ندارید، حتما به‌منظور کنترل بیماری Pulmonary fibrosis، با متخصص تغذیه مشورت کرده تا یک برنامه غذایی مناسب با‌توجه‌به شرایط فیزیکی شما تدوین کند.

رژیم غذایی مناسب برای بیماری فیبروز ریه

زندگی دوباره با مدیریت و کنترل بیماری فیبروز ریوی

فیبروز ریوی، اگرچه یک بیماری چالش‌برانگیز است، اما با آگاهی، مراقبت‌های پزشکی مناسب و مدیریت دقیق، می‌توان زندگی بهتری برای افراد مبتلا به آن فراهم کرد. شناخت علائم، مراجعه به موقع به پزشک، پیروی از درمان‌های تجویز شده و حفظ سبک زندگی سالم از جمله تغذیه متعادل، ابزارهایی حیاتی برای مقابله با این بیماری هستند. در کنار آن، تلاش‌های مستمر محققان و پیشرفت‌های علمی، روز به روز امکان ارائه درمان‌های موثرتر را افزایش می‌دهند.

علاوه‌بر این، شرکت های پخش دارویی و کارخانجات داروسازی نیز نقشی کلیدی در فراهم کردن دسترسی به داروها و تجهیزات درمانی پیشرفته برای بیماران ایفا می‌کنند. این همکاری میان بیماران، پزشکان و شبکه‌های پخش دارویی، امید به کنترل و مدیریت این بیماری را تقویت کرده و مسیر بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا را هموارتر می‌سازد.

نظرات کاربران

اولین نفری باشید که دیدگاهی را ارسال می کنید برای “فیبروز ریه چیست؟ علائم، تشخیص و درمان فیبروز ریه”

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به شرکت آدوراطب است.

ثبت شکایات
تلفن واحد شکایت: 021-88385681