از کجا بفهمیم ریزش مو هورمونی است؟ علائم هشداردهنده و روش‌های مقابله

براساس اطلاعات سایت michderm حدود ۵۰ میلیون مرد و ۳۰ میلیون زن در طول زندگی‌ ریزش موی هورمونی را تجربه می‌کنند؛ از‌این‌رو اگر این مشکل به‌سراغ شما نیز آمده است، تنها نیستید! این نوع ریزش مو ارتباط مستقیم با تغییر هورمون‌های بدن دارد و در هر سنی رخ می‌دهد؛ از دوران بلوغ گرفته تا بارداری، پس از زایمان یا حتی یائسگی. ریزش مو هورمونی معمولاً به‌همراه سایر نشانه‌های مرتبط با برهم خوردن تعادل هورمونی بدن بروز می‌کند و با کمبود مواد مغذی متفاوت است. در ادامه این مقاله در ابتدا چرخه ریزش مو و نقش هورمون‌ها را بررسی می‌کنیم و سپس به شما می‌گوییم که از کجا بفهمیم ریزش مو هورمونی است یا نه. 

چرخه رشد مو و نقش هورمون‌ها در ریزش 

موهای سر همیشه در حال رشد و ریزش هستند؛ اما این روند طبق چرخه‌ای مشخص اتفاق می‌افتد و هورمون‌ها نقش خیلی مهمی در طول و کیفیت هر مرحله دارند. از‌آن‌جایی‌که هورمون‌های بدن خانم‌ها بیشتر از آقایان دچار نوسان می‌شود؛ مهم‌ترین علت ریزش شدید مو در زنان برهم خوردن چرخه رشد مو بر اثر تغییرات هورمون‌ها است. در ادامه چرخه رشد مو را به شما توضیح می‌دهیم: 

1. مرحله رشد (Anagen): این مرحله، طولانی‌ترین بخش چرخه مو است که بین ۲ تا ۷ سال ادامه دارد. در این مدت، مو مدام رشد می‌کند. بیشتر موهای سر شما (حدود ۹۰ درصد) در این مرحله هستند.
2. مرحله انتقالی (Catagen): در این مرحله که ۲ تا ۳ هفته طول می‌کشد، رشد مو متوقف می‌شود.
3. مرحله استراحت (Telogen): این مرحله حدود ۳ تا ۴ ماه طول می‌کشد و مو بدون رشد روی سر باقی می‌ماند.
4. مرحله ریزش (Exogen): در این مرحله موی قدیمی می‌افتد تا جای خود را به موی جدید بدهد.

تغییرات هورمونی چرخه رشد مو را برهم می‌زنند و باعث کوتاه‌تر شدن مرحله رشد مو می‌شوند؛ در نتیجه  موها زودتر وارد مرحله استراحت می‌شوند و شدت ریزش افزایش پیدا می‌کند. هورمون‌های تستوسترون، استروژن، پروژسترون، هورمون‌های تیروئید و کورتیزول (هورمون استرس) بیشترین نقش را در برهم زدن چرخه رشد مو دارند و باعث ریزش می‌شوند. 

از کجا بفهمیم ریزش مو هورمونی است؟

ریزش موی هورمونی، نشانه‌هایی هشداردهنده و مشخص دارد. برای مثال در ریزش موی هورمونی آقایان، خط رویش مو عقب می‌رود و به‌مرور وسط سر کم‌پشت می‌شود؛ اما در زنان، ریزش مو بیشتر در قسمت فرق سر اتفاق می‌افتد.

البته برهم خوردن تعادل هورمونی نه‌تنها روی ریزش مو تاثیر می‌گذارد، بلکه باعث مشکلات متابولیکی دیگر در بدن هم می‌شود. برای مثال مقاومت به انسولین یا جوش‌های هورمونی هم در نتیجه برهم خوردن تعادل هورمونی هستند. مهم‌ترین علائم مقاومت به انسولین، تیره شده زیر بغل، اطراف گردن و پشت است. در ادامه همه نشانه‌های ریزش موی هورمونی را بررسی می‌کنیم. 

۱. الگوی ریزش موی هورمونی در آقایان و خانم‌ها مشخص است

 ریزش موی هورمونی در مردان و زنان الگویی مشخص دارد:

• ریزش موی هورمونی در مردان، معمولاً از شقیقه‌ها و خط رویش مو شروع می‌شود و به‌مرور وسط سر را هم درگیر می‌کند.
• در زنان، موها بیشتر در قسمت فرق سر نازک می‌شوند و حجم کلی مو کاهش پیدا می‌کند. 

این تفاوت الگوی ریزش به‌دلیل واکنش متفاوت فولیکول‌های مو به هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) است. این هورمون (که از جنس تستوسترون است) فولیکول‌های مو را کوچک می‌کند، درنتیجه موهای جدید هم نازک‌تر هستند.

۲. بروز هم‌زمان ریزش مو به‌همراه سایر نشانه‌های هورمونی در بدن 

اگر دلیل ریزش موی شما، برهم خوردن تعادل هورمونی باشد، به‌همراه سایر نشانه‌های هورمونی در بدن ظاهر می‌شود: 

• یکی از شایع‌ترین علائم برهم خوردن تعادل هورمونی در خانم‌ها، جوش‌های هورمونی در ناحیه فک یا اطراف دهان است. علاوه‌بر این، برخی خانم‌ها متوجه رشد موهای زائد روی چانه، سینه و شکم می‌شوند. همچنین قاعدگی نامنظم یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک نیز از نشانه‌های عدم تعادل هورمونی هستند. اگر درکنار ریزش مو، این نشانه‌ها را نیز داشتید، احتمالاً تعادل هورمون‌های بدن شما برهم خورده است.
• برهم خوردن تعادل هورمونی در آقایان، علاوه‌بر ریزش مو، روی تراکم ریش و موهای بدن نیز تاثیر دارد. 

اگر علاوه‌بر ریزش مو، نشانه‌های بالا را نیز مشاهده کردید؛ احتمالاً دلیل ریزش موی شما به هورمون‌هایتان برمی‌گردد. 

۳. ریزش مو هورمونی در دوره‌های خاصی از زندگی اتفاق می‌افتد 

هورمون‌ها معمولاً در دوران‌های خاصی از زندگی دچار نوسان می‌شوند و این تغییر، دلیل اصلی ریزش مو است. برای مثال در دوران بارداری سطح استروژن بسیار بالاست؛ بنابراین موها پرپشت‌تر و براق‌تر می‌شوند. بااین‌حال بعد از زایمان این هورمون به‌طور‌ناگهانی در بدن افت پیدا می‌کند. در این شرایط، موها وارد مرحله استراحت می‌شوند و می‌ریزند. 

علاوه‌بر این، در دوره یائسگی، هورمون استروژن کاهش و آندروژن افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین ریزش مو در این دوره طبیعی است. تغییر سطح هورمون در دوران بلوغ نیز اتفاق می‌افتد و بسیاری از دخترها و پسرها در این سن به‌صورت دوره‌ای دچار ریزش موی هورمونی می‌شوند.

۴. روند ریزش موی هورمونی تدریجی است، نه ناگهانی

اگر بدن شما کمبود مواد مغذی داشته باشد، به‌صورت‌ناگهانی دچار ریزش مو می‌شوید؛ اما این موضوع برای ریزش موی هورمونی صدق نمی‌کند. اگر سطح هورمون‌های بدن برهم بخورد، موهای شما به‌صورت‌تدریجی و مداوم می‌ریزد؛ یعنی هر بار پس از شانه کردن موها، حجم بیشتری از مو می‌ریزد، اما این ریزش موقتی نیست و ادامه پیدا می‌کند. 

اگر خانم هستید و دچار ریزش مو شده‌اید؛ باید در ابتدا هورمون‌های بدنتان را بررسی کنید. اگر مشکلی در هورمون‌ها وجود نداشت، احتمالاً دچار کمبود مواد مغذی شده‌اید و باید زیر نظر پزشک مکمل استفاده کنید. یکی از بهترین گزینه‌ها مولتی ویتامین مینرال مخصوص خانم ها است. این قرص به سلامت عمومی بدن و تامین ویتامین‌های موردنیاز کمک می‌کند. 

۵. تغییر در بافت مو در کنار ریزش، از نشانه‌های برهم خوردن هورمون‌های بدن هستند

برهم خوردن تعادل هورمونی نه‌تنها روی ریزش، بلکه روی کیفیت مو هم تاثیر می‌گذارد. در این حالت موها نازک‌تر، خشک‌تر و شکننده‌تر می‌شوند. در بسیاری از افراد علاوه‌بر ریزش، کف سر بسیار خشک و دچار خارش می‌شود. حتی اگر موهای شما شروع به ریزش نکرده‌اند؛ اما بسیار نازک شده‌اند، احتمالاً دچار مشکل هورمونی شده‌اید. 

روش‌های درمان ریزش موی هورمونی؛ مصرف مکمل و داروهای تخصصی

برای درمان ریزش موی هورمونی، در ابتدا باید به پزشک مراجعه کنید و آزمایش بدهید. پزشک با بررسی نتیجه آزمایش شما، تشخیص می‌دهد که آیا دلیل ریزش مو هورمون است یا کمبود مواد مغذی. اگر دلیل ریزش موی شما کمبود ویتامین و مواد معدنی بدنتان باشد، باید زیر نظر پزشک از انواع مکمل و قرص برای پوست و مو استفاده کنید. بااین‌حال اگر دچار ریزش مو هورمونی شده باشید، پزشک باتوجه‌به شرایط شما، روش درمان مناسب را پیشنهاد می‌دهد. در ادامه همه روش‌های درمان ریزش موی هورمونی را بررسی می‌کنیم.

مصرف مکمل‌ برای کمک به کنترل ریزش موی هورمونی 

اگرچه ریزش موی هورمونی به‌دلیل تغییر سطح هورمون‌ها ایجاد می‌شود؛ اما کمبود مواد مغذی، روند درمان شما را کندتر می‌کند. مکمل‌ها به‌تنهایی درمان‌کننده ریزش موی هورمونی نیستند؛ اما فولیکول‌های مو را قوی‌تر می‌کنند و درمان شما سریع‌تر پیش می‌رود. در واقع بهترین قرص ویتامین برای ریزش مو حاوی زینک، بیوتن، ویتامین دی و آهن است. در ادامه انواع ویتامین‌های ضروری برای کنترل ریزش مو را به شما می‌گوییم.

• ویتامین دی: فولیکول‌های مو گیرنده‌های مخصوص ویتامین D دارند و کمبود این ماده، چرخه رشد مو را مختل می‌کند.
• آهن: آهن یکی از عناصر اصلی برای ساخت هموگلوبین است. وقتی آهن در بدن شما کم باشد، اکسیژن‌رسانی به فولیکول‌های مو کاهش پیدا می‌کند و موها دچار ریزش می‌شوند. 
• امگا 3: این ماده در بدن ساخته نمی‌شود؛ بنابراین باید آن را از طریق غذا یا مکمل دریافت کنید. امگا 3 به کاهش التهاب پوست سر کمک می‌کند و باعث رشد بهتر فولیکول‌های مو می‌شود.
• زینک: روی (زینک) برای تقسیم سلولی ضروری است و کمبود آن، باعث ریزش مو، شوره سر و ضعیف شدن سیستم ایمنی می‌شود. اگر دچار ریزش موی هورمونی هستید؛ زیر نظر پزشک از مکمل زینک ب کمپلکس استفاده کنید. این مکمل برای سلامت پوست، مو، ناخن و کاهش ریزش مو بسیار موثر است.

اگر علاوه‌بر عدم تعادل هورمونی، ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن شما هم کم شوند؛ ریزش مو تشدید می‌شود؛ بنابراین حتماً زیر نظر پزشک از مکمل مناسب استفاده کنید.

استفاده از داروهای تخصصی کنترل‌کننده ریزش مو 

برخی داروها به‌صورت تخصصی برای کنترل ریزش مو طراحی شده‌اند و شما باید زیر نظر پزشک، از انواع خوراکی یا موضعی این داروها استفاده کنید. 

• داروهای مهارکننده DHT: برخی داروها (که هم به‌صورت خوراکی و هم موضعی در دسترس هستند) تبدیل تستوسترون به DHT را مهار می‌کنند تا فولیکول‌ها کوچک نشوند.
• داروهای ضدآندروژن:  این داروها به‌ویژه در خانم‌ها، اثر هورمون آندروژن را کاهش می‌دهند. 

زمانی‌که به پزشک مراجعه می‌کنید، پزشک با‌توجه‌به شرایط شما، ترکیبی از چند دارو را تجویز می‌کند؛ بنابراین برای درمان ریزش موی هورمونی حتماً زیر نظر دکتر متخصص باشید. 

درمان‌های هورمونی برای کنترل ریزش مو

در شرایطی که دلیل ریزش مو، برهم خوردن تعادل هورمونی باشد، پزشک با استفاده از روش‌های زیر، سطح هورمون‌ها را متعادل‌تر نگه می‌دارد: 

• یائسگی: ریزش مو بعد از یائسگی در بعضی خانم‌ها به‌دلیل کم شدن استروژن است. در این شرایط، پزشک روش هورمون‌تراپی جایگزین (HRT) را پیشنهاد می‌دهد تا سطح هورمون‌ها متعادل شود.
• ریزش مو پس از زایمان: بسیاری از زنان بعد از زایمان دچار ریزش موی شدید می‌شوند. این حالت طبیعی و موقتی است و معمولاً طی ۴ تا ۶ ماه خودبه‌خود بهتر می‌شود.
• مشکل تیروئید: کم‌کاری یا پرکاری تیروئید باعث ریزش مو می‌شود. برای درمان این مشکل باید زیر نظر پزشک از داروی مناسب استفاده کنید تا سطح هورمون تیروئید کنترل شود.

البته اگر ریزش موی خیلی شدید دارید؛ باید علاوه‌بر درمان‌های هورمونی، از داروهای تخصصی کنترل‌کننده ریزش مو و مکمل مناسب زیر نظر پزشک استفاده کنید تا فرایند درمان شما خیلی سریع‌تر پیش برود.

درمان ریزش موی هورمونی زیر نظر پزشک با مصرف داروی مناسب 

در این مقاله به‌صورت‌کامل بررسی کردیم که ریزش موی هورمونی چیست و از کجا بفهمیم ریزش مو هورمونی است یا نه. این اتفاق برای بیشتر خانم‌ها و هم آقایان حداقل یک‌بار در طول زندگی‌شان رخ می‌دهد. برخلاف ریزش موی ناشی از استرس یا تغذیه، ریزش مو هورمونی بدون درمان متوقف نمی‌شود و شما باید حتماً زیر نظر پزشک باشید و از داروهای مناسب استفاده کنید. 

شرکت آدوراطب نقشی بسیار مهم در دسترسی شما به انواع داروهای موردنیازتان را دارد. آدوراطب به‌عنوان شرکت پخش دارو گروه کوبل، بیش از ۱۵ سال در حوزه توزیع دارو فعالیت می‌کند و در‌حال‌حاضر به بیش از ۱۵ هزار داروخانه محصولات برندهایی مانند دکتر عبیدی، نستله و آسترازنکا را توضیح می‌کند.