عمل آنژیوگرافی یکی از حساسترین آزمایشها برای تشخیص سلامت قلب و عروق کرونری است. این عمل بسیار سبک است و دوره نقاهت کوتاهی دارد. با این حال بعد از انجام آنژیو قلب، لازم است نکاتی را برای بهبود سریعتر رعایت کنید. از جمله مراقبتهای بعد از عمل آنژیوگرافی، میتوان به استراحت کردن، مصرف منظم داروها و رعایت رژیم غذایی مناسب اشاره کرد.
آنژیوگرافی یا کاتتریزاسیون قلبی، آزمایشی جهت معاینه و تصویربرداری از عروق خونی بزرگ قلب (شریانهای کرونری) میباشد. از این روش برای تشخیص بیماریهای قلبی و عروقی استفاده میشود. این عمل تهاجمی مدت زمان کوتاه و حساسیت بالایی دارد. در ادامه این مقاله، روش انجام آنژیوگرافی را بهطور مفصل بررسی کرده و به پرسش «مراقبت بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟» پاسخ میدهیم. برای مراقبت بهتر از فردی که بهتازگی عمل حساس آنژیوگرافی را انجام داده است، نکات مهم گفته شده در ادامه این مطلب را از دست ندهید. رعایت این نکات، به بهبود وضعیت بیمار در کوتاهترین زمان ممکن کمک میکند.
آنژیوگرافی چیست و چگونه انجام میشود؟
پیش از پاسخ به سؤال «مراقبت بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟» ابتدا باید با روند انجام این عمل آشنا شوید. آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری تهاجمی از عروق قلب است که برای تشخیص به موقع و درمان بیماریهای قلبی-عروقی کاربرد دارد. برای انجام این آزمایش، پزشک در فرایندی دقیق، یک لوله باریک بسیار انعطافپذیر به نام کاتتر را به درون یکی از عروق خونی ناحیه کشاله ران یا بازو وارد میکند.
در مرحله بعد، ماده حاجب (ماده رنگی حساس به اشعه ایکس) با تزریق از طریق سوند، در داخل فضای قلب و عروق خونی جریان پیدا میکند. سپس به کمک تصویربرداری اشعه ایکس (رادیوگرافی)، بیماریهای عروق کرونری مانند: باریک شدن یا انسداد عروق خونی بزرگ قلب مشخص میشود.
آنژیوگرافی یک عمل بدون بیهوشی است و فقط روی محل ورود کاتتر از داروی بیحسی موضعی استفاده میشود. مراکز درمانی برای جلوگیری از بروز حساسیت ناشی از ماده بیحسی، باید از بیحسکنندههای مرغوب تولید شده در یک شرکت دارویی معتبر استفاده کنند.
مراقبتهای پیش از آنژیوگرافی؛ مصرف بعضی از داروها ممنوع است!
آنژیوگرافی معمولاً یک آزمایش از پیش مشخص شده است و در مواد استثناء بهصورت اورژانسی انجام میشود. آنژیوگرافی در بیمارستان یا مراکز درمانی معتبر، توسط پزشک و تیم همراه او صورت میپذیرد. پیش از انجام عمل آنژیو قلب، باید نکات زیر را رعایت کنید:
شب قبل از آنژیو غذای سنگین نخورید و از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید.
درصورتیکه از داروهای خاصی بهطور منظم استفاده میکنید، لیست آنها را با پزشک در میان بگذارید. از چند روز قبل، درباره مصرف داروها از پزشک سؤال کنید؛ بهعنوان مثال مصرف بعضی داروها مانند قرص پلاویکس به مدت 5 روز پیش از انجام آنژیوگرافی ممنوع است.
سابقه هرگونه آلرژی و حساسیت دارویی را با پزشک در میان بگذارید.
پیش از انجام آنژیوگرافی علائم حیاتی شما مانند فشارخون و ضربان قلب ثبت میشود.
از مصرف داروهای حاوی آسپرین خودداری کنید.
برای مصرف قرصهای رقیقکننده خون مانند: دی پیریدامول و وارفارین با پزشک مشورت کنید. معمولاً 72 ساعت قبل از آزمایش و 24 ساعت بعد از آن، مصرف این داروها ممنوع است.
برای کسب اطلاعات دقیقتر درباره اقدامات پیش از عمل آنژیوگرافی، با پزشک متخصص یا مرکز درمانی انجام این عمل تماس بگیرید. رعایت دستورالعملها بهطور دقیق بسیار اهمیت دارد.
بلافاصله بعد از انجام آنژیوگرافی چه اقداماتی انجام میشود؟
بعد از انجام آنژیوگرافی، پرستار روی محل ورود کاتتر را پانسمان کرده و از عدم خونریزی آن اطمینان حاصل میکند. اگر کاتتر در کشاله ران قرار داده شده باشد، پس از برداشتن آن باید چند ساعت دراز بکشید تا از خونریزی شدید احتمالی جلوگیری شود. اگر کاتتر در بازو قرار داده شده باشد، بلافاصله پس از برداشتن آن میتوانید راه بروید.
بعد از اتمام همه مراحل عمل آنژیو، ضربان قلب و فشارخون بیمار مجدداً اندازهگیری میشود. اگر فشارخون نرمال نباشد، ممکن است برای کنترل آن داروهای خاصی تجویز شود. یکی از داروهای مؤثر در کنترل فشارخون بیماران قلبی و عروقی، قرص بتالکو است. این دارو بر جریان خون در رگها اثر گذاشته و فشارخون را متعادل میکند. تهیه این دارو فقط با تجویز نسخه پزشک متخصص امکانپذیر خواهد بود؛ بنابراین از مصرف خودسرانه این قرص اکیداً خودداری کنید.
مراقبتهای بعد از آنژیو قلب؛ بعد از آنژیوگرافی چند روز بستری دارد؟
نوبت به پاسخ سؤال «مراقبت بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟» میرسد! اکثر افراد میتوانند بعد از اتمام آنژیوگرافی با اجازه پزشک به خانه بروند و نیاز به بستری در بیمارستان ندارند. حضور یکی از اعضای خانواده یا نزدیکان به عنوان همراه بیمار، توصیه میشود؛ همچنین بهتر است بیمار اولین شب بعد از آنژیوگرافی را تنها سپری نکند. حضور یک شخص دیگر برای مراقبت و یادآوری مصرف داروهای تجویز شده نکته مثبتی به نظر میرسد. یکی از داروهایی که برای پیشگیری از گرفتگی عروق قلبی و کاهش خطر ابتلا به سکته تجویز میشود، قرص بریلاووس است. مصرف این دارو با اجازه پزشک ممکن خواهد بود و باید از استفاده خودسرانه آن خودداری کرد. رعایت نکات زیر را فراموش نکنید:
به مدت 1 تا 2 روز از حمام رفتن خودداری کنید. دوش گرفتن سریع، بلامانع است ولی محل زخم را تا جای ممکن خشک نگهدارید.
اگر در محل کاتتر پانسمان گذاشته شده است، روز بعد از عمل آنژیوگرافی میتوان آن را برداشت و نیازی به جایگزین ندارد. گذاشتن یک چسب کوچک روی زخم کفایت میکند. در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
از مصرف مایعات و آب برای خروج هر چه سریعتر ماده حاجب از بدن، غافل نشوید.
لباسهای آزاد و راحت بپوشید.
از مصرف هرگونه پماد یا لوسیون، بر روی محل زخم بدون هماهنگی با پزشک خودداری کنید.
داروهای تجویز شده توسط پزشک را بهطور منظم مصرف کرده و با بروز کوچکترین عارضه، به مطب دکتر مراجعه کنید.
اگر در هر ساعت از شبانهروز احساس ناراحتی در قفسه سینه کردید، فوراً به مطب پزشک یا بیمارستان بروید. یکی از علائم بروز بیماریهای قلبی، بزرگ شدن قلب است که با تنگی نفس و آریتمی ضربان بروز پیدا میکند. بیماریهای قلبی را باید بسیار جدی گرفت؛ زیرا کوچکترین نارسایی عروقی عوارض جبرانناپذیری را به همراه خواهد داشت.
پیاده روی بعد از آنژیوگرافی؛ فعالیتهای سنگین بعد از آنژیو را کنار بگذارید
به دلیل احساس خستگی و ضعف، بهتر است دو روز اول بعد از آنژیوگرافی را در خانه استراحت کنید. قلب و عروق آن، بعد از عمل آنژیوگرافی همچنان حساس هستند؛ بنابراین نباید با انجام فعالیتهای سنگین، ورزش و پیادهروی به آن فشار وارد کرد. راه رفتن عادی در خانه یا مسیرهای بسیار کوتاه بلامانع است.
بهتدریج تا یک هفته پس از عمل آنژیوگرافی و با مشورت پزشک، میتوانید فعالیتهای روزمره خود را مثل سابق از سر بگیرید.
رژیم غذایی مناسب بعد از آنژیو قلب؛ بعد از آنژیوگرافی چه بخوریم؟
داشتن یک رژیم غذایی سالم، برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، اهمیت بسیاری دارد. اهمیت این موضوع، بعد از انجام آنژیوگرافی بیشتر نیز میشود. بهتر است بعد از آنژیو قلب موارد زیر را در تغذیه خود رعایت کنید:
مهمترین نکته، مصرف داروهای تجویز شده طبق دستور پزشک است. دوره درمان را کامل کرده و مصرف همزمان هر داروی دیگر را با پزشک خود در میان بگذارید.
مصرف مایعات و آب آشامیدنی به مقدار ده لیوان در روز را فراموش نکنید. خوردن سوپ رقیق و آبمیوه طبیعی، خارج شدن ماده حاجب از بدن را تسریع میبخشد.
از مصرف غذاهای چرب پرکالری بپرهیزید.
مصرف فست فود، نوشابه، کیک و شیرینی، پنیر پیتزا و غذاهای مانده را بهطورکامل از رژیم غذایی خود حذف کنید.
غذاهای مفید مانند: سبزیجات تازه، غلات، گوشت ماهی و پروتئین کافی را به رژیم خود اضافه کنید.
لیست غذاهای مجاز و غیرمجاز بعد از آنژیوگرافی را از پزشک خود دریافت کنید.
برگشت سریع به زندگی بعد از آنژیوگرافی با مصرف منظم داروها
در این مقاله به سؤال «مراقبت بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟» پاسخ دادیم؛ همچنین نکات مهم در مراقبتهای بعد از آنژیوگرافی در منزل را بررسی کردیم. عمل آنژیوگرافی عملی بسیار سبک است و دوره نقاهت کوتاهی دارد. با انجام ندادن فعالیتهای سنگین و داشتن رژیم غذایی مناسب دوره نقاهت به آسانی طی میشود.
یکی دیگر از نکات مهم، مصرف بهموقع و منظم داروهای تجویز شده توسط پزشک است. اگر شخص شما یا اطرافیانتان، تجربهی عمل آنژیوگرافی را داشتهاید، از خواندن تجربیات شما استقبال میکنیم. در قسمت نظرات میتوانید نظر خود درباره این مطلب را با ما و خوانندگان دیگر در میان بگذارید.
نظرات کاربران