عمل قلب باز؛ نکات مهمی که درباره این عمل باید بدانید!

عمل قلب باز یکی از پیچیده‌ترین جراحی‌های پزشکی است که برای درمان مشکلات جدی قلبی مانند انسداد عروق یا نقص‌های دریچه قلب انجام می‌شود. این عمل که نیاز به باز شدن قفسه سینه دارد؛ زندگی‌های بسیاری را نجات داده، اما خطرات بسیاری به همراه دارد. خطر عمل قلب باز با مشکلاتی از جمله عفونت، لخته شدن خون و آریتمی قلبی است. همچنین، عوارضی همچون سکته مغزی، مشکلات کلیوی و کاهش حافظه ممکن است رخ دهد.

علیرغم اینکه عمل قلب باز سخت است و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد، رعایت نکاتی که در این مقاله می‌گوییم به کاهش دوره نقاهت و حفظ سلامت شما کمک شایانی می‌کند.

چند بار میتوان عمل قلب باز انجام داد؟ 2 الی 3 مرتبه

عمل قلب باز یک جراحی پیچیده است که بین ۳ تا ۶ ساعت به طول می‌انجامد و برای 2 الی 3 بار قابل انجام است. اما با هر بار انجام عمل، خطرات افزایش می‌یابد و به‌همین‌خاطر 1 بار عمل توصیه می‌شود. توجه داشته باشید که ۲ تا ۳ مرتبه می‌توان این جراحی را انجام داد و هر بار باید به وضعیت عمومی بیمار توجه کرد.

توجه داشته باشید که علت به هوش نیامدن بعد از عمل قلب باز ممکن است به علت مشکلات بیهوشی، آسیب‌های مغزی، یا عوارض دیگری مانند سکته مغزی باشد. پس از انجام عمل باید داروهای قلب و عروق تجویز شده توسط دکتر را به دقت مصرف کنید. درصورتی‌که قرص یا داروی خاصی تجویز نشده است، باید مراقبت‌های بعد از عمل را به دقت انجام دهید.

دو هفته قبل از عمل؛ رقیق کننده‌های آسپرین و وارفارین مصرف نکنید!

پیش از انجام عمل قلب باز مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین و وارفارین باید متوقف شود؛ چرا که این داروها خطر خونریزی حین و بعد از جراحی را افزایش می‌دهند. پزشکان توصیه می‌کنند که حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی، مصرف این داروها قطع شود؛ زیرا بدن باید خون را به‌صورت طبیعی لخته کند. قطع مصرف داروها بسیار ضروری است؛ زیرا از مشکلات خونریزی حین عمل جلوگیری می‌شود.

عمل قلب باز یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین جراحی‌هاست و با خطراتی مانند لخته شدن خون، عفونت و مشکلات تنفسی همراه است. علاوه‌بر این، مصرف سیگار و الکل نیز باید دو هفته قبل از عمل قطع شود. فرد قبل از نوبت عمل قلب باز باید به مدت 48 ساعت ناشتا باشد و مصرف آب یا غذا برای فرد مجاز نیست. اگر بیمار قرص روپیکسون مصرف می‌کند، ممکن است دکتر دستور قطع مصرف این قرص به علت عوارض را بدهد. برای آشنایی بیشتر با عوارض قرص روپیکسون، پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به مطلب «عوارض قرص روپیکسون ۲۰ چیست» داشته باشید.

رژیم غذایی سبک و بدون چربی؛ بهترین رژیم پس از عمل قلب باز

پس از عمل قلب باز به‌ویژه در مواردی که تعویض دریچه انجام شده یا بیمار در سن بالا قرار دارد، رعایت رژیم غذایی سبک و کم‌چربی بسیار اهمیت دارد. رژیم غذایی مناسب به بهبود سریع‌تر و کاهش خطرات قلبی آینده نیز کمک می‌کند. توصیه می‌شود که بیمار از میوه‌ها و سبزیجات تازه، غلات سبوس‌دار و پروتئین‌های بدون چربی مانند ماهی‌های چرب (حاوی امگا ۳) و مرغ بدون پوست استفاده کند. این غذاها به تقویت سیستم ایمنی، بهبود زخم‌ها و کاهش التهابات کمک می‌کنند.

در عین حال، باید از مصرف غذاهای پرچرب، سرخ‌شده و فرآوری‌شده، مانند گوشت قرمز، فست‌فودها و مواد قندی خودداری کرد تا خطر بازگشت مشکلات قلبی و مرگ بر اثر عوارض جراحی کاهش یابد. پس از اتمام دوران نقاهت، فرد می‌تواند تحت نظر پزشک برای تقویت و بازیابی توان قبل از مکمل‌ها و قرص‌های تقویتی مانند اسمارت امگا استفاده کند.

مراقبت از جناغ سینه؛ یکی از مهم‌ترین نکات عمل قلب باز

در عمل قلب باز جراحی قفسه سینه شکافته می‌شود تا جراح بتواند به قلب دسترسی پیدا کند. ترمیم جناغ سینه ممکن است بین ۶ تا ۸ هفته طول بکشد و در این مدت باید به مراقبت ویژه از این ناحیه توجه کرد. اجتناب از برداشتن اجسام سنگین، عدم رانندگی و استفاده از جلیقه‌های محافظ برای کاهش فشار روی قفسه سینه از اقدامات ضروری پس از عمل است. بیمارانی که مراقبت‌های لازم را رعایت کنند، دوره نقاهت آن‌ها کوتاه‌تر می‌شود و سریع‌تر به زندگی عادی خود باز می‌گردند.

در پاسخ به سوال «بعد از عمل قلب باز چند روز بستری می شود» باید گفت که این عمل دوره نقاهت 3 الی 10 روزه‌ای در بیمارستان دارد. اگر بیمار سریع‌تر بهبود یابد، پس از سه روز مراقبت‌های ویژه مرخص می‌شود. درصورتی‌که پس از عمل فرد دچار افزایش فشار خون شود، قرص‌های تنظیم فشار تجویز می‌شوند که یکی از آن‌ها، قرص انالاپریل 5 است. اگر نیاز به اطلاعت بیشتری در مورد این قرص دارید،‌ کافی است نگاهی به مطلب «قرص انالاپریل ۵ برای چیه» داشته باشید.

مراقبت از زخم بعد از عمل جراحی؛ ناحیه برش خورده باید 2 روز پانسمان باشد

در ۴۸ ساعت اول پس از جراحی، ناحیه برش خورده باید پانسمان شود تا از تماس آن با عوامل محیطی جلوگیری شود. پس از این مدت، اگر ترشحی وجود نداشته باشد، نیازی به پانسمان مداوم نیست و باید ناحیه زخم تمیز نگه داشته شود. استفاده از صابون ملایم و شست‌وشوی روزانه با آب ولرم برای جلوگیری از آلودگی زخم توصیه می‌شود. همچنین باید از استعمال مواد ضدعفونی‌کننده قوی یا پمادهایی که پزشک تجویز نکرده است، خودداری شود.

رعایت دقیق این مراقبت‌ها، به‌ویژه در هفته‌های اولیه پس از جراحی، خطر عفونت و دیگر عوارض را به شدت کاهش می‌دهد. عمل قلب باز به دلایل مختلفی از جمله درمان نارسایی قلبی و آریتمی انجام می‌شود. اما در پاسخ به سوال « آیا گرفتگی رگ قلب با دارو برطرف میشود» باید گفت که نسبت به شرایط بیمار، ممکن است نیاز به عمل باشد.

بعد از عمل قلب باز چند روز بستری می شود؟

پس از عمل قلب باز، بیمار بین ۳ تا ۷ روز در بیمارستان بستری می‌شود. مدت زمان بستری بستگی به عواملی مانند نوع جراحی، وضعیت جسمانی بیمار و احتمال بروز عوارض پس از عمل دارد. بیمار یک تا سه روز اول را در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) تحت نظارت کامل خواهد بود. پس از بهبود اولیه و زمانی که وضعیت بیمار پایدار شد، به بخش عمومی منتقل می‌شود تا ادامه درمان و مراقبت‌ها صورت گیرد.

پس از عمل، ممکن است فرد به مراقبت‌های منزل نیاز داشته باشد که توسط دکتر تجویز می‌‌شود. البته علاوه‌بر عمل قلب باز، سایر اقدامات درمانی قلب مانند آنژیوگرافی نیز به مراقبت نیاز دارد که در مقاله «مراقبت های بعد از آنژیوگرافی در منزل» به بررسی این موارد پرداخته‌ایم.

4 تا 6 هفته بعد از عمل؛ فعالیت‌های روزانه را با 20 دقیقه پیاده‌روی شروع کنید

یکی از مهم‌ترین توصیه‌ها برای بهبودی بهتر، آغاز فعالیت‌های سبک روزانه از ۴ تا ۶ هفته بعد از جراحی است. پیاده‌روی روزانه به مدت ۲۰ دقیقه یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت بدن و قلب محسوب می‌شود. این فعالیت باید به تدریج افزایش یابد تا بیمار به مرور زمان به سطح طبیعی فعالیت‌های خود بازگردد. با این حال، از انجام کارهای سنگین یا فعالیت‌هایی که فشار زیادی به بدن وارد می‌کنند، تا زمان تایید پزشک خودداری شود.

با رعایت نکات مهم پس از عمل قلب باز، دوران نقاهت کوتاه‌تری داشته باشید

برای کوتاه‌تر کردن دوران نقاهت پس از عمل قلب باز، به‌ویژه در جراحی‌های تعویض دریچه، رعایت نکات مهم مراقبتی کلیدی است. یکی از موارد مهمی که عوارض عمل قلب باز در سن بالا را کاهش می‌دهد، شروع تدریجی فعالیت‌های بدنی مانند پیاده‌روی روزانه پس از چند هفته است. این کار به تقویت قلب و بازگشت توان قبلی بدن به‌مرور زمان کمک می‌کند. عمل قلب باز در زنان و عمل قلب باز در سن بالا احتمال دارد با چالش‌های بیشتری همراه باشد و توجه ویژه به تغذیه مناسب و دوری از استرس اهمیت دارد.

همچنین، روش‌های جدیدتر و کم‌تهاجمی‌تر مانند TAVR برای تعویض دریچه بدون جراحی قلب باز، دوران نقاهت را کوتاه‌تر کرده و عوارض کمتری مانند عفونت و درد دارند.