تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی چیست؟ + علل و جدول مقایسه

اگر زخم یا برجستگی در دهان شما به‌وجود آمده است، بدون تشخیص درست خوددرمانی نکنید؛ چون وضعیت بدتر می‌شود. همه ضایعه‌های دهانی یکسان نیستند، آفت و زگیل ماهیتی کاملا متفاوت دارند. آفت‌ها زخم‌هایی سطحی و دردناک هستند؛ در‌حالی‌که زگیل برجسته و خوشه‌ای شکل است. روش درمان این دو بیماری با هم فرق می‌کند؛ بنابراین شما باید تفاوت‌های ظاهری، علائم و علت این دو بیماری را بدانید و به‌موقع به پزشک مراجعه کنید. در ادامه این مقاله تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی را کامل بررسی می‌کنیم.

بررسی تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی در یک نگاه

آفت دهانی، زخمی سطحی و دردناک داخل دهان است که معمولا به شکل دایره‌ای کوچک با مرکز سفید یا زرد و حاشیه قرمز دیده می‌شود. این زخم عفونی و مسری نیست و معمولا بر اثر عواملی مانند استرس، کمبود ویتامین یا آسیب به مخاط دهان به‌وجود می‌آید. آفت دهانی معمولا در ۱ یا ۲ هفته بدون نیاز به درمان خاص بهبود پیدا می‌کند.

در مقابل زگیل دهانی ضایعه‌ای برجسته و شبیه گل‌کلم است که به دلیل ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به‌وجود می‌آید. این ضایعه دردی ندارد؛ اما چون ویروسی است، مسری محسوب می‌شود. در جدول زیر تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی را کامل بررسی می‌کنیم:

با‌توجه‌به جدول بالا، آفت دهانی بیماری غیرمسری است، درحالی‌که زگیل دهانی جزو بیماری های std یا همان مقاربتی محسوب می‌شود که از طریق ارتباط دهانی یا استفاده از وسایل مشترک انتقال پیدا می‌کند. در ادامه هر تفاوت آفت و زگیل دهانی را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم.

فرق آفت و زگیل دهانی در علت ایجاد

آفت دهان به دلیل ویروس یا عفونت به‌وجود نمی‌آید و معمولا بر اثر تحریک و عوامل داخلی بدن ایجاد می‌شود. عواملی مثل استرس، کمبود ویتامین‌ها (B12 و C، آهن و روی) آسیب به مخاط دهان (مثل گاز گرفتن لب)، تغییرات هورمونی و ضعف سیستم ایمنی باعث تشکیل آفت دهانی می‌شوند. این زخم‌ها سرایت پیدا نمی‌کنند و ارتباطی با بیماری‌های مقاربتی هم ندارند.

دلیل ایجاد زگیل دهانی، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است؛ این ویروس از طریق تماس مستقیم دهانی (بوسه یا رابطه جنسی) منتقل می‌شود و مسری است. اگر ویروس HPV وارد بدن شود؛ علاوه‌بر ایجاد ضایعه در دهان، گاهی باعث زگیل تناسلی هم می‌شود. باید بدانید که راه های مبتلا شدن به زگیل تناسلی شامل تماس جنسی، استفاده از وسایل آلوده و حتی تماس مستقیم با پوست می‌شوند.

ظاهر آفت دهانی و زگیل با هم چه فرقی دارند؟

آفت دهانی، زخمی باز و سطحی است و معمولا به شکل دایره‌ای با مرکز سفید یا زرد و حاشیه قرمز ملتهب دیده می‌شود. آفت دهانی برجسته نیست و کاملا صاف و نرم است. در مقابل ظاهر زگیل‌های دهانی برجسته، ناهموار و شبیه گل‌کلم دیده‌ می‌شوند. رنگ آن‌ها سفید، صورتی، قرمز یا گاهی هم کاملا همرنگ بافت دهان است.

برای پیشگیری از عفونت‌های ناشی از HPV، پیشنهاد می‌کنیم حتما واکسن گارداسیل تزریق کنید. اگر می‌پرسید واکسن گارداسیل چیست، باید پاسخ دهیم این واکسن با تحریک سیستم ایمنی، از بروز بیماری‌های مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی جلوگیری می‌کند.

فرق افت با زگیل دهان در بروز درد

آفت‌های دهانی دردناک هستند و معمولا هنگام غذا خوردن، نوشیدن مایعات اسیدی و حتی صحبت کردن باعث ایجاد درد می‌شوند؛ بنابراین شما بلافاصله متوجه وجود زخم در دهانتان می‌شوید. در مقابل زگیل‌ها دردی ندارند و گاهی اوقات شما اصلا متوجه وجود آن‌ها نمی‌شوید تا زمانی‌که اتفاقی زبانتان برجستگی کوچکی را در دهانتان لمس کند.

محل ایجاد زگیل دهانی و آفت

آفت‌های دهانی بیشتر در بخش‌های نرم دهان مانند داخل لب و گونه، زیر یا روی زبان و گاهی روی لثه‌ها دیده می‌شوند. این زخم‌ها معمولا در بخش‌هایی که بیشتر در معرض آسیب بافتی (مانند گاز گرفتن) هستند، به‌وجود می‌آیند و به‌ندرت روی سقف دهان یا حلق تشکیل می‌شوند. در مقابل چون زگیل‌ها  از طریق ویروس منتقل می‌شوند، در هر بخشی از دهان به‌وجود می‌آیند؛ حتی در نواحی غیرمعمول مانند حلق.

روش درمان آفت دهانی و زگیل با هم فرق می‌کند

آفت دهانی معمولا خودبه‌خود بین ۷ تا ۱۴ روز خوب می‌شود؛ اما چون سوزش و درد ایجاد می‌کند، درمان آن‌ها بیشتر جنبه تسکینی دارد. در مقابل زگیل دهانی ناشی از ویروس HPV است و خودبه‌خود خوب نمی‌شود؛ حتی اگر زخم شود، گسترش پیدا می‌کند و در سایر بخش‌های دهان هم تشکیل می‌شود. ازاین‌رو اگر متوجه ضایعه‌ای برجسته و گل‌کلمی شکل در دهان خود شدید، باید بدانید که hpv چیست و چگونه درمان میشود. در ادامه روش درمان را کامل توضیح می‌دهیم.

روش درمان آفت دهانی؛ استفاده از دهان‌شویه و کرم‌های بی‌حس‌کننده

برای درمان آفت دهانی، باید هم خودتان در خانه مراقب زخم‌ها باشید و هم زیر نظر پزشک دارو مصرف کنید. در ادامه روش درمان آفت دهانی را به شما می‌گوییم:

• دهان‌شویه با آب‌نمک یا جوش‌شیرین: با مشورت پزشک روزانه دهان خود را با محلول آب‌نمک ولرم یا جوش‌شیرین ضدعفونی کنید تا التهاب کاهش پیدا کند.
• پرهیز از غذاهای محرک: غذاهای تند، اسیدی و خیلی داغ صرف نکنید تا زخم‌ها تحریک نشوند. غذاهایی مثل ماست و سوپ ولرم برای کاهش درد آفت دهانی مناسب هستند.
• استفاده از ژل‌ها و کرم‌های بی‌حس‌کننده: با مشورت پزشک از ژل‌ها و کرم‌های دهانی بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین موضعی استفاده کنید.
• استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده: دهان‌شویه‌هایی مانند کلرهگزیدین، زخم را ضدعفونی می‌کنند تا سریع‌تر خوب شود.

اگر متوجه آفت دهانی شدید، به‌جای استفاده خودسرانه از دارو، به پزشک مراجعه کنید و زیر نظر او باشید. اگر زخم خیلی شدید شد و گسترش پیدا کرد، ممکن است بسته به شرایط پزشک برایتان کورتیکواستروئید موضعی (مثل تریامسینولون در پایه دهانی) تجویز کند.

روش درمان زگیل دهانی؛ مصرف داروهای خوراکی و موضعی

برای درمان زگیل دهانی، باید حتما به پزشک مراجعه کنید؛ اصلا خودتان از روش‌های درمان خانگی استفاده نکنید و زیر نظر پزشک باشید. در ادامه روش‌های درمان زگیل‌های دهانی ناشی از ویروس HPV را به شما می‌گوییم:

• استفاده از داروهای ضدویروس: برخی داروها مانند داروی noaxa در پاکسازی سریع HPV موثر هستند و از سرطان‌های مرتبط با این ویروس پیشگیری می‌کنند.
• استفاده از کرم‌های موضعی: برخی پمادها و محلول‌های ضدویروس برای کوچک کردن زگیل‌ها به‌کار می‌روند؛ مثل داروهای حاوی ایمیکویمود یا پودوفیلین. باید زیر نظر پزشک از این داروها استفاده کنید.
• کرایوتراپی (فریز کردن): در این روش پزشک با استفاده از نیتروژن مایع، زگیل را منجمد می‌کند و آن را از بین می‌برد.
• لیزر درمانی: لیزر ضایعه زگیل را تبخیر می‌کند؛ اگر زگیل‌ها خیلی بزرگ و خوشه‌ای شده‌اند، پزشک معمولا لیزر درمانی را پیشنهاد می‌دهد.
  اکسیزیون: زمانی‌که زگیل‌ها خیلی مقاوم یا بزرگ شده باشند، گاهی پزشک با عمل جراحی آن‌ها را برمی‌دارد.

اگر متوجه زگیل شدید، قبل از درمان حتما آزمایش اچ پی وی بدهید تا نوع ویروس مشخص شود؛ چون برخی تیپ‌های HPV (مثل 16 و 18) خطر سرطان دهان و حلق را افزایش می‌دهند.

مراجعه پزشک و استفاده از داروی مناسب برای درمان آفت و زگیل دهانی

در این مقاله به‌صورت‌کامل تفاوت آفت و زگیل دهانی را بررسی کردیم. آفت‌ها زخم‌هایی سطحی و دردناک هستند که به دلیل استرس یا آسیب به بافت مخاطی دهان به وجود می‌آیند؛ در‌حالی‌که زگیل‌های دهانی به دلیل  ویروس HPV تشکیل می‌شوند و خوشه‌ای شکل و برجسته هستند. اگر هر یک از این دو ضایعه را در دهان خود دیدید، باید سریعا پیش پزشک بروید و زیر نظر او از داروی مناسب استفاده کنید.

شرکت آدوراطب با بیشتر از ۱۵ سال سابقه فعالیت نقشی بسیار مهم در دسترسی شما به انواع داروها و مکمل‌های باکیفیت دارد.  آدوراطب به‌عنوان شرکت پخش سراسری گروه کوبل دارو، انواع مکمل‌ها، داروها و تجهیزات پزشکی از برندهای معتبر جهانی و داخلی مانند دکتر عبیدی، نستله و روش را به بیش از ۱۵ هزار داروخانه و مرکز درمانی در سراسر کشور پخش می‌کند.