چه موقع استفراغ نوزاد خطرناک است؟ بررسی ۶ علت شایع استفراغ نوزادان

استفراغ در نوزادان بسیار شایع است و تقریباً همه والدین در ماه‌های اول زندگی فرزندشان با این مشکل روبه‌رو می‌شوند. در بیشتر موارد استفراغ نوزادان بی‌خطر است؛ مثلاً وقتی فرزندتان بیش‌ازحد شیر خورده یا هنگام مکیدن شیر، هوا وارد معده‌اش شده است. بااین‌حال اگر استفراغ خیلی شدید باشد و علائمی مثل استفراغ خونی، کم‌آبی، بی‌حالی یا تب بالا هم مشاهده کردید، خطرناک است و باید به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله به شما می‌گوییم که چه موقع استفراغ نوزاد خطرناک است و سپس همه دلایل اصلی استفراغ نوزادان را نیز به شما می‌گوییم.

چه موقع استفراغ نوزاد خطرناک است؟

استفراغ، اتفاقی بسیار شایع در نوزادان است و معمولا به‌دلیل پرخوری یا بلعیدن هوا اتفاق می‌افتد. با‌این‌حال اگر نشانه‌های زیر را در فرزند خود مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید؛ چون در این شرایط احتمالاً فرزندتان مریض است و استفراغ به‌دلیل مریضی رخ داده است:

• استفراغ پرتابی: اگر فرزندتان بعد از شیر خوردن، آن را با شدت و مثل فواره به بیرون پرتاب می‌کند، احتمالاً دچار تنگی دریچه پیلور (Pyloric stenosis) است. پیلور، دریچه‌ای بین معده و روده کوچک است و وقتی تنگ باشد، نوزاد بعد از شیر خوردن، آن را با فشار زیاد بالا می‌آورد. این مشکل معمولاً برای نوزادان بین ۲ هفته تا ۱ ماه و نیم به‌وجود می‌آید.
• استفراغ خونی: اگر در استفراغ نوزاد خود رگه‌های خونی قرمز، قهوه‌ای (شبیه تفاله قهوه) یا سبزرنگ دیده‌اید، باید به پزشک مراجعه کنید. این وضعیت معمولاً به‌دلیل انسداد روده به‌وجود می‌آید.
• کم‌آبی بدن: اگر بدن نوزادتان به‌دلیل استفراغ کم‌آب شده است، باید به پزشک مراجعه کنید. در این حالت دهان کودکتان خشک و چسبناک است و بدون اشک، گریه می‌کند. همچنین اگر در ۸ ساعت گذشته، ادرار نکرده است یا در طی ۲۴ ساعت، کمتر از ۴ پوشک عوض کرده‌اید، یعنی بدن کودکتان کم‌آب است.
• تب بالا: اگر نوزاد زیر ۳ ماه، تب بالای ۳۸ درجه داشته باشد، (حتی اگر ۱ بار هم استفراغ کند) بسیار خطرناک است و باید به پزشک مراجعه کنید.
• تغییر رفتار: اگر کودکتان استفراغ می‌کند، بی‌قراری شدید دارد، به‌صورت غیرعادی بی‌حال است و بیش‌ازحد می‌خوابد، باید به‌سرعت پیش پزشک بروید.

اگر نوزاد شما یکی از علائم بالا را دارد، نباید صبر کنید تا خودش بهتر شود. بعضی از این موارد نشان‌دهنده بیماری جدی هستند و اقدام دیرهنگام برای درمان آن‌ها، مشکلات جدی برای فرزند شما به‌وجود می‌آورد. باید توجه کنید که استفراغ مکرر، بدن نوزاد شما را ضعیف می‌کند؛ در چنین شرایطی پزشک علاوه‌بر درمان علت استفراغ، برای جبران کمبود مواد مغذی بدن فرزندتان، ممکن است انواع مولتی ویتامین کودکان را تجویز کند.

بررسی علت استفراغ نوزاد؛ رفلاکس معده و پرخوری

بسیاری از نوزادان بعد از شیر خوردن، کمی از آن را بالا می‌آورند که طبیعی است؛ اما اگر این شرایط خیلی شدید شود، فرزندتان مشکل جدی دارد و باید به پزشک مراجعه کنید. معمولاً دلایل استفراغ نوزادان رفلاکس طبیعی معده، بلعیدن هوا، ویروس، تنگی پیلور یا آلرژی به شیر است. در شرایطی که ویروس معده، باعث استفراغ نوزاد شما می‌شود، پزشک داروهای ضدویروس تجویز می‌کند. یکی از راه‌های پیشگیری از ابتلای به ویروس‌های بیماری‌زا، افزایش سیستم ایمنی کودکان با تغذیه سالم و نوشیدن آب کافی است. در ادامه دلیل استفراغ نوزاد را کامل بررسی می‌کنیم.

۱. رفلاکس معده؛ یکی از دلایل طبیعی و شایع استفراغ نوزادان

بسیاری از نوزادان بعد از شیر خوردن، کمی از آن را بالا می‌آورند. دلیل این موضوع، کامل نبودن دریچه بین معده و مری است که باعث می‌شود شیر به‌راحتی به عقب برگردد. در این شرایط، فرزند شما بعد از شیر خوردن یا هنگام آروغ زدن، کمی شیر بالا می‌آورد.

اگر نوزادتان با وجود استفراغ، به‌خوبی وزن می‌گیرد و بی‌اشتها نیست؛ مشکلی وجود ندارد. بااین‌حال اگر علاوه‌بر استفراغ، کودک‌تان نسبت به غذا بی‌میل شده است، باید علت بی اشتهایی کودک خود را نیز پیدا کنید تا وزن فرزندتان کاهش پیدا نکند. برای این‌که بعد از غذا خوردن نوزادتان استفراغ نکند؛ هنگام شیر دادن، فرزندتان را در وضعیت نیمه‌نشسته نگه دارید و بعد از شیر دادن هم او را تکان ندهید.

۲. پرخوری یا بلعیدن هوا هنگام شیر خوردن باعث استفراغ نوزاد می‌شود

اگر نوزادتان بیش‌ازحد شیر بخورد یا هوا وارد معده او شود، معده بیش‌ازحد پر می‌شود و کودکتان استفراغ می‌کند. این اتفاق در نوزادانی که خیلی سریع شیر می‌خورند، شایع‌تر است. همچنین اگر سر شیشه شیر فرزندتان خیلی بزرگ باشد، باعث ورود هوا به معده او می‌شود.

برای این‌که این مشکل به‌وجود نیاید، برنامه‌ریزی منظم برای شیر دادن به فرزندتان داشته باشید و همچنین بعد از شیر خوردن، آروغ او را بگیرید تا هوای بلعیده‌شده خارج شود. همچنین اگر بعد از غذا خوردن به فرزند خود ویتامین می‌دهید، باید زمان مصرف هر ویتامین را بدانید تا مشکل گوارشی برای فرزندتان به‌وجود نیاید. برای مثال بهترین زمان مصرف ویتامین دی کودکان صبح یا ظهر به‌همراه وعده غذایی است.

۳. استفراغ نوزاد به دلیل ویروس معده

یکی از شایع‌ترین علت‌های استفراغ در نوزادان، عفونت ویروسی معده است. در این شرایط کودکتان علاوه‌بر استفراغ، اسهال، تب و بی‌حالی هم دارد. برای حل این مشکل حتماً به پزشک مراجعه کنید؛ چون اگر نوزاد به‌موقع درمان نشود، بدن او کم‌آب می‌شود و مشکلات جدی‌تر به‌وجود می‌آید. کم‌آبی بدن، خطر یبوست را نیز در فرزند شما به‌وجود می‌آورد. برای درمان یبوست کودکان باید شکم او را ماساژ دهید و از داروی ملین استفاده کنید.

۴. تنگی دریچه پیلور؛ یکی از جدی‌ترین دلایل استفراغ نوزاد دو ماهه

تنگی دریچه پیلور معمولا بین هفته‌های دوم تا ششم زندگی نوزاد شما خودش را نشان می‌دهد. در این حالت ماهیچه انتهای معده ضخیم می‌شود و شیر وارد روده نمی‌شود؛ بنابراین نوزادتان استفراغ پرتابی شدید و مکرر دارد و وزن او افزایش پیدا نمی‌کند. این مشکل اورژانسی است و باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

اگر به‌موقع برای درمان فرزندتان اقدام نکنید، استفراغ‌های مکرر، بدن او را دربرابر سایر بیماری‌های رایج مثل سرماخوردگی هم آسیب‌پذیرتر می‌کند. در این شرایط اگر فرزندتان سرما خورد، باید برای درمان سرماخوردگی کودکان زیر نظر پزشک داروی مناسب به فرزندتان بدهید.

۵. آلرژی به شیر گاو باعث استفراغ نوزاد می‌شود

برخی از نوزادان به پروتئین شیر گاو حساسیت دارند؛ حتی اگر مادر، شیر گاو یا هر نوع لبنیاتی مصرف کرده باشد، نوزاد به آن حساسیت نشان می‌دهد. نشانه‌های آلرژی به شیر گاو استفراغ، اسهال، دل‌درد، خون در مدفوع یا مشکلات پوستی مثل اگزما هستند. برای درمان این مشکل باید به پزشک مراجعه کنید و زیر نظر او به فرزندتان شیر خشک مخصوص بدهید.

۶. انسداد روده؛ یکی از خطرناک‌ترین علت‌های استفراغ نوزادان

انسداد روده (اینتوساسِپشن) باعث استفراغ شدید و صفراوی (سبز یا زرد) می‌شود. در این حالت به‌دلیل بسته شدن مسیر روده، غذا و مایعات در روده جریان پیدا نمی‌کنند. در این شرایط معمولاً فرزندتان استفراغ شدید و صفراوی (رنگ سبز یا زرد) دارد و دچار دل‌درد شدید مکرر می‌شود. همچنین یکی از نشانه‌های این بیماری وجود خون یا ماده ژله‌ای قرمز یا صورتی در مدفوع نوزاد شماست. این شرایط خطرناک است و باید به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید.

ضرورت درمان به‌موقع استفراغ نوزاد زیر نظر پزشک با مصرف داروی مناسب

در این مقاله به‌صورت‌کامل بررسی کردیم که چه موقع استفراغ نوزاد خطرناک است. در بیشتر مواقع استفراغ نوزادان دلیل جدی و خطرناک ندارد و به‌دلیل پرخوری یا بلعیدن هوا به‌وجود می‌آید. با‌این‌حال اگر فرزندتان استفراغ پرتابی شدید دارد یا خون در استفراغ او مشاهده کردید، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک به شما داروی مناسب می‌دهد تا مشکل فرزندتان حل شود.

شرکت آدوراطب نقشی بسیار مهم در دسترسی شما به انواع داروهای مهم دارد. این شرکت به‌عنوان پخش سراسری گروه کوبل دارو، بیش از ۱۵ سال سابقه فعالیت دارد و دارو‌های برندهای معتبری مثل نستله، دکتر عبیدی، آسترازنکا و روش را به بیش از ۱۵ هزار داروخانه در سراسر کشور پخش می‌کند.