معرفی انواع عفونت پوستی+علل بروز بیماری

عفونت‌های پوستی مجموعه‌ای از بیماری‌ها هستند که بر اثر نفوذ میکروب‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها به لایه‌های مختلف پوست ایجاد می‌شوند. این عفونت‌ها ممکن است از طریق بریدگی، نیش حشرات، زخم‌ها یا حتی پوست سالم وارد بدن شوند. درحالی‌که بسیاری از آن‌ها با درمان‌های موضعی بهبود پیدا می‌کنند، برخی دیگر نیازمند درمان دارویی یا سایر روش‌های درمانی خاص هستند. عوامل گوناگونی مانند میکروارگانیسم‌ها، آلرژن‌ها و شرایط محیطی در شکل‌گیری این عفونت‌ها نقش دارند. از جمله علائم رایج عفونت پوستی می‌توان به قرمزی، تورم، خارش، درد و احساس گرما در ناحیه آسیب‌ دیده اشاره کرد. برای آشنایی با انواع عفونت پوستی همراه ما باشید.

عفونت‌های باکتریایی پوست؛ یکی از مهم‌ترین عفونت‌های پوستی

عفونت‌های باکتریایی پوست اغلب با بروز برآمدگی‌های قرمز رنگ و کوچک روی پوست شروع می‌شوند. برخی از انواع عفونت‌های باکتریایی پوست شامل سلولیت عفونی، زرد زخم، جوش عفونی و هانسن یا جذام می‌شوند.

• سلولیت عفونی: سلولیت عفونی با باکتری‌های مختلف به‌وجود می‌آید و معمولا به‌صورت یک برآمدگی قرمز و دردناک در پوست ظاهر می‌شود.
• زرد زخم: یکی از انواع عفونت پوستی است که در نتیجه زخم‌های باز ایجاد شده و باعث تشکیل پوسته‌های زرد خواهد شد.
• جوش‌های عفونی: به علت عفونت باکتریایی در مجاری غده‌های چربی پوستی به وجود می‌آیند. بیش‌تر بدانید: آکنه چیست؟
• بیماری هانسن (جذام): یک عفونت نادر است و از طریق باکتری خطرناک مایکوباکتریوم لپره پدید می‌آید.

این نوع از عفونت پوست با تجویز آنتی بیوتیک قوی برای عفونت پوستی مانند اکساتنت توسط پزشک درمان می‌شود. آنتی‌بیوتیک‌های متنوع موضعی و خوراکی توسط انواع شرکت پخش دارو در داروخانه‌ها توزیع شده که باتوجه‌به نوع و شدت بیماری، پزشک یکی از آن‌ها را توصیه خواهد کرد.

برای پیشگیری از ابتلا به این عفونت‌ رعایت بهداشت، شستن منظم دست‌ها و تمیز نگه داشتن پوست ضروری است. از اشتراک‌گذاری وسایل شخصی مانند حوله و تیغ خودداری کنید تا از انتشار باکتری‌ها جلوگیری شود. همچنین، مرطوب نگه داشتن پوست مانع از ترک خوردن آن و ورود باکتری‌ها می‌شود.

عفونت‌های ویروسی پوست؛ نوعی ویروس پوستی

عفونت‌های ویروسی پوست نیز از نوع خفیف تا شدید متغیر هستند و توسط ویروس‌های مختلف ایجاد می‌شوند. برخی از انواع مختلف عفونت‌های ویروسی شامل زونا، آبله مرغان و مولوسکوم یا زگیل می‌شوند. (مانند زگیل تناسلی که به‌دلیل ویروس پاپیلوم انسانی ایجاد می‌شود.)

• عفونت پوستی زونا: توسط ویروس واریس زوستر ایجاد شده و به‌صورت ضایعات دردناک نمایان می‌شود. این ویروس عامل اصلی ایجاد آبله مرغان است.
• مولوسکوم و زگیل: از انواع عفونت‌های پوستی هستند که باعث تشکیل توده‌های کوچک با رنگ‌های مختلف یا ضایعات گرد و زخم مانند می‌شوند.

انتقال برخی از عفونت‌های ویروسی مانند زگیل از طریق رابطه جنسی شایع است. برای درمان عفونت‌های ویروسی پوست ممکن است پزشک از داروهایی مانند قرص تاوانکس در کنار سایر روش‌های درمانی استفاده کند. پس از مصرف داروها، این نوع از عفونت پوستی از بین خواهد رفت.

برای پیشگیری از عفونت‌های ویروسی، از اشتراک‎گذاری وسایل شخصی مانند حوله و بالم لب با افراد مبتلا خودداری کنید. در روابط جنسی، استفاده از محافظ برای کاهش خطر انتقال ویروس‌هایی مانند تبخال ضروری است. همچنین، حفظ افزایش سیستم ایمنی از طریق تغذیه متعادل، ورزش منظم و مدیریت استرس به مقابله با عفونت‌ها کمک می‌کند.

عفونت‌های قارچی پوست؛ نوع دیگری از انواع عفونت پوستی

عفونت‌های قارچی پوست معمولا در نواحی مرطوب بدن، مانند پا و زیر بغل ایجاد می‌شوند. بیشتر عفونت‌های قارچی همراه با خارش و قرمزی پوست همراه هستند و اغلب مسری نخواهند بود. بیماری‌هایی مانند پسوریازیس، اگزما پوستی و تغییر شکل ناخن توسط عفونت‌های قارچی پوست به‌وجود می‌آیند.

پسوریازیس در واقع عفونت قارچی درماتوفیتوز است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز و ترک‌های خشک در پوست می‌شود. قارچ ناخن به‌عنوان نوعی عفونت پوستی آسیب به ناخن‌ها را به‌دنبال دارد و آن‌ها را ضعیف می‌کند.  انواع عفونت‌های قارچی پوست به‌شرح زیر است:

• پای ورزشکار (تینیا پدیس): یک عفونت قارچی مسری است که معمولا بین انگشتان پا ایجاد شده و باعث خارش، پوسته‌ریزی و ترک‌خوردگی پوست می‌شود.
• کرم حلقوی (tinea corporis): نوعی عفونت قارچی پوست است که ضایعات دایره‌ای، قرمز و پوسته‌دار ایجاد می‌کند و ممکن است به بخش‌های مختلف بدن گسترش یابد.
• خارش جوک (تینیا کرویس): یک عفونت قارچی در ناحیه کشاله ران، باسن یا ران‌ها است که باعث قرمزی، خارش و التهاب پوست می‌شود.
• کاندیدیازیس (عفونت مخمری): نوعی عفونت ناشی از قارچ کاندیدا است که اغلب در مناطق مرطوب بدن مانند زیر بغل، زیر سینه‌ها و ناحیه تناسلی ایجاد شده و باعث قرمزی، خارش و سوزش می‌شود.
• کچلی ورسیکالر: عفونت قارچی سطحی پوست که با ایجاد لکه‌های تغییر رنگ‌یافته (روشن‌تر یا تیره‌تر از پوست اطراف) همراه است و معمولا در نواحی گرم و مرطوب بدن ظاهر می‌شود.

برای پیشگیری از عفونت‌های قارچی، پوست خود را در نواحی مرطوب و عرق‌کننده خشک نگه دارید. پوشیدن لباس‌های تنفسی از الیاف طبیعی مانند پنبه و خودداری از لباس‌های تنگ به کاهش رطوبت کمک می‌کند. در مکان‌های عمومی مانند حمام‌ها و استخرها با پای برهنه نروید و از دمپایی استفاده کنید. همچنین، استفاده از پودرها یا کرم‌های ضد قارچ به جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.

عفونت انگلی پوست؛ نوعی عفونت زیر پوستی

عفونت‌های انگلی پوست توسط انگل‌ها ایجاد می‌شوند و ممکن است به جریان خون و اندام‌های داخلی نیز سرایت کنند. انگل‌ها حشرات یا موجودات کوچکی هستند که زیر و روی پوست تخم‌گذاری می‌کنند و با زیست روی بدن باعث عفونت پوستی انگلی می‌شوند. شپش، ساس، گال و لارو از انواع عفونت‌های انگلی پوست هستند.

• شپش‌ها: توسط تک‌سلولی با نام پدیکولوس هد (شپش سر) ایجاد می‌شوند.
• ساس‌ها: به‌عنوان نوعی بیماری پوستی باعث تشکیل لکه‌های سفید و خارش در پوست خواهند شد.
• عفونت انگلی گال: از طریق برخی گل‌ها روی پوست ایجاد می‌شود و توده‌های کوچک و قرمز پدید می‌آورد.
• لارو: نوعی عفونت انگلی پوست است که درد و خارش را به همراه دارد.

برای پیشگیری از ابتلا به این نوع عفونت، لباس‌ها و ملافه‌ها را به‌طور منظم شست‌وشو دهید. از اشتراک‌گذاری وسایل شخصی، به ویژه آن‌هایی که با سر یا بدن تماس دارند، خودداری کنید.

از آن‌جایی‌که معمولا عفونت‌های انگلی همراه با خارش است، برخی از افراد آن را با حساسیت اشتباه می‌گیرند؛ ازاین‌رو برای رفع خارش از داروهایی مانند قرص فکسوفنادین استفاده می‌کنند. درصورتی‌که عفونت‌های پوستی برای درمان نیازمند مراجعه به پزشک متخصص و مصرف داروهای تجویز شده مانند قرص تاوانکس هستند.

علل بروز بیماری پوستی؛ بررسی دلایل ایجاد انواع عفونت پوستی

انواع عفونت پوست به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند؛ یعنی علت بروز عفونت پوستی انگلی با ویروسی یکسان نیست. علت بروز انواع عفونت پوستی به‌شرح زیر است:

• عفونت باکتریایی پوست: این نوع عفونت زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها از طریق شکاف‌هایی مانند بریدگی یا خراش وارد بدن شوند. هرچند وجود زخم همیشه به معنای عفونت نیست، اما در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، احتمال بروز آن بیشتر است.
• عفونت ویروسی پوست: این عفونت‌ها معمولا توسط سه گروه ویروسی یعنی ویروس‌های آبله، پاپیلومای انسانی و هرپس ایجاد می‌شوند. برخی از بیماری ‌های جنسی پوستی مانند زگیل تناسلی در این دسته قرار می‌گیرند.
• عفونت قارچی پوست: عواملی مانند شیمی بدن و سبک زندگی خطر ابتلا به این عفونت را افزایش می‌دهند. برای مثال، افرادی که زیاد عرق می‌کنند یا لباس‌های مرطوب به تن دارند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌هایی مانند پای ورزشکار هستند.
• عفونت پوستی انگلی: این نوع عفونت در اثر نفوذ حشرات یا انگل‌های ریز به زیر پوست و تخم‌گذاری آن‌ها ایجاد می‌شود که منجر به خارش، التهاب و سایر مشکلات پوستی خواهد شد.

شناخت علل مختلف عفونت‌های پوستی نقش مهمی در پیشگیری و درمان آن‌ها دارد. با رعایت بهداشت فردی، استفاده از انواع مکمل پوست و مو با خاصیت درمانی، تقویت سیستم ایمنی و دوری از عوامل خطر، می‌توان احتمال ابتلا به این عفونت‌ها را کاهش داد.

روش تشخیص عفونت ‌های پوستی؛ از کجا بفهمیم به عفونت پوستی دچار شدیم؟

تشخیص عفونت پوستی شامل ارزیابی علائم، معاینه فیزیکی و در برخی موارد، انجام آزمایش‌های تکمیلی می‌شود. در ادامه روش تشخیص بیماری عفونی پوستی را بررسی می‌کنیم.

بررسی علائم بالینی؛ اولین نشانه‌های هشدار دهنده

پزشک برای تشخیص عفونت پوستی نشانه‌هایی مانند قرمزی، تورم، گرما، درد، خارش، ترشح چرکی یا زخم را ارزیابی می‌کند؛ همچنین، علائم عمومی مانند تب، خستگی یا ضعف مورد بررسی قرار می‌گیرند.

معاینه فیزیکی؛ ارزیابی دقیق عفونت پوستی

پزشک ناحیه مبتلا را بررسی کرده و میزان گسترش التهاب، وجود خطوط قرمز (نشانه گسترش عفونت) و سایر نشانه‌های مشکوک را ارزیابی می‌کند.

بررسی سابقه پزشکی؛ گذری به بیماری‌های پیشین

سابقه بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، نقص ایمنی، تماس با عوامل عفونی یا جراحات اخیر از بیمار پرسیده می‌شود تا احتمال بروز عفونت مشخص شود. در واقع اگر بیمار پیش از این به بیماری‌های عفونی مبتلا شده باشد، لیست بیماری ‌های عفونی و غیرعفونی او بررسی شده و راهکار مناسب درمانی توسط پزشک تشخیص داده می‌شود.

آزمایش ‌های تکمیلی؛ روشی برای تشخیص قطعی

در برخی موارد، برای تشخیص دقیق‌تر عفونت پوستی، انجام آزمایش‌های تکمیلی ضروری است. یکی از این آزمایش‌ها کشت ترشحات زخم یا پوست است که به شناسایی نوع باکتری یا قارچ عامل عفونت کمک می‌کند. آزمایش خون نیز برای بررسی وجود عفونت سیستمیک و میزان گسترش آن در بدن انجام می‌شود. در موارد پیچیده‌تر، پزشک ممکن است بیوپسی پوست را توصیه کند که در آن نمونه‌ای از بافت پوست برای بررسی‌های دقیق‌تر به آزمایشگاه ارسال می‌شود.

استفاده از تصویربرداری برای تشخیص عفونت

در صورت گسترش عفونت به بافت‌های عمقی یا استخوان، ممکن است تصویربرداری‌هایی مانند MRI یا سونوگرافی انجام شود. تشخیص سریع و دقیق برای جلوگیری از گسترش عفونت و بروز عوارض ضروری است. در صورت مشاهده علائم مشکوک، مراجعه به پزشک متخصص پوست یا عفونی توصیه می‌شود. درصورتی‌که عفونت از نوع ویروسی بوده و مربوط به بیماری‌های جنسی مانند زگیل تناسلی باشد، پزشک معمولا دارو درمانی را با قرص نواکسا آغاز می‌کند.

روش‌های درمان انواع عفونت پوستی

پس از تشخیص و کسب اطمینان از عفونت پوستی، درمان عفونت پوستی توسط پزشک آغاز می‌شود. پزشک باتوجه‌به نوع عفونت ویروسی از روش‌های درمانی مختلف استفاده می‌کند. در جدول زیر روش‌های درمان انواع عفونت پوستی مطرح شده است. 

پمادهای موثر در درمان؛ برای درمان عفونت پوستی از چه پمادهایی استفاده کنیم؟

پمادهای مورد استفاده برای عفونت‌های پوستی شامل انواع مختلفی می‌شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. موپیروسین یک پماد است که برای تهیه آن نیاز به نسخه پزشک دارید و معمولا برای درمان زرد زخم ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس و استافیلوکوکوس پیوژنز استفاده می‌شود، ولی در برخی موارد، باکتری‌ها ممکن است در برابر این دارو مقاوم شوند. کلوبتازول پروپیونات نیز با نسخه پزشک در دسترس است و در درمان آلوپسی در کودکان موثرتر از سایر کرم‌ها عمل می‌کند.

کورتیکواستروئیدها نیز نشان داده‌اند که استفاده از پمادهای کورتیکواستروییدی به مدت ۵۲ هفته در درمان پسوریازیس موثرتر از سایر پمادهای موضعی است. از سوی دیگر، باسیتراسین پمادی است که بدون نیاز به نسخه برای درمان عفونت‌های جزئی پوستی ناشی از بریدگی‌ها و خراش‌ها استفاده می‌شود؛ همچنین پماد آنتی‌بیوتیک سه‌گانه شامل نئومایسین، پلی‌میکسین B و باسیتراسین بوده که آن هم برای درمان عفونت‌های جزئی و بدون نیاز به نسخه پزشک قابل تهیه است.

 رفع انواع عفونت‌های پوستی با مراجعه به پزشک و مصرف داروهای تجویز شده

انواع عفونت پوستی به‌علت باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها ایجاد می‌شوند. شناخت انواع مختلف عفونت‌های پوستی و دلایل بروز آن‌ها به درمان و پیشگیری کمک خواهد کرد. پیشگیری از ابتلا به انواع عفونت پوستی از طریق بهداشت شخصی منظم و اجتناب از تماس با افراد مبتلا نیز حائز اهمیت است. در نهایت اگر به انواع عفونت‌های پوستی مبتلا شدید، برای درمان صحیح و موثر این عفونت‌ها، توصیه می‌شود به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا روش ‌های درمانی موثر به‌کار گرفته شود.