معده درد عصبی چیست؟ آشنایی با علائم، دلایل و روش‌های درمان پزشکی

براساس اطلاعات سایت ZOE، روده‌ها به‌دلیل وجود میلیون‌ها سلول عصبی مستقل، مغز دوم بدن انسان نامیده می‌شوند. باتوجه‌به این موضوع، احساسات، استرس و افکار شما به‌طورمستقیم روی عملکرد معده و روده اثر می‌گذارند. این نوع درد نشانه عفونت و مشکل غذایی نیست؛ بلکه فقط به دلیل درگیری ذهنی اتفاق می‌افتد. شما باید با شناخت علت و مدیریت استرس خود، معده درد عصبی را کاهش دهید. اگر مشکل شما با این کار، حل نشد؛ باید با مشورت پزشک دارو بخورید. در ادامه این مقاله به شما می‌گوییم که برای معده درد عصبی چی خوبه و این مشکل چرا به‌وجود می‌آید.

معده درد عصبی چگونه است؟

در بدن ما مغز و دستگاه گوارش به‌طورمستقیم با هم در ارتباط‌ هستند. وقتی ذهن ناآرام باشد، معده هم واکنش نشان می‌دهد. به این حالت، اصطلاحا معده درد عصبی می‌گویند. در این شرایط گاهی معده بیش‌ازحد اسید ترشح می‌کند. اگر می‌پرسید که اسید معده چیست، باید بگوییم که اسید معده نقشی مهم در هضم غذا دارد؛ اما ترشح بیش‌ازحد آن باعث درد و سوزش معده می‌شود. به همین دلیل در موقعیت‌های استرس‌زا مانند امتحان و مصاحبه شغلی، دچار معده درد، دل‌پیچه، تهوع و اسهال می‌شوید.

پزشکان به ارتباط قوی بین مغز و دستگاه گوارش، محور مغز و روده (gut-brain axis) می‌گویند. دستگاه گوارش، میلیون‌ها سلول عصبی مستقل دارد؛ بنابراین به آن لقب «مغز دوم» هم داده‌اند. این یعنی روده به‌وسیله سلول‌های عصبی، نسبت به احساس‌ها و فشارهای روانی واکنش نشان می‌دهند.

درد معده عصبی به کجا میزنه؟

گاهی درد معده‌ عصبی به قسمت بالای شکم، وسط قفسه سینه یا حتی پشت کمر بین دو شانه‌ها هم کشیده می‌شود. بعضی افراد حس می‌کنند گلویشان گرفته است یا نمی‌توانند راحت نفس بکشند، درحالی‌که مشکل از اضطراب و فشار عصبی است، نه از ریه یا قلب. علاوه‌بر این، معمولا دلیل معده درد عصبی که به پشت می زند، افزایش اسید و رفلاکس است.

چرا استرس باعث معده‌ درد می‌شود؟

وقتی بدن دچار استرس و اضطراب می‌شود، سیستم گوارشی به آن واکنش نشان می‌دهد. این موضوع به دلیل ارتباط نزدیک بین مغز و معده است. در ادامه تعدادی از مهم‌ترین اثرهای استرس بر معده را به شما می‌گوییم:

• افزایش ترشح اسید معده: اضطراب تولید اسید معده را بالا می‌برد و باعث سوزش سر دل یا درد معده شود. اگر اسید بیش‌ازحد ترشح شود، زخم معده به‌وجود می‌آید. توجه کنید که علایم زخم معده، شامل سوءهاضمه، حالت تهوع و درد سر معده می‌شوند.
• تغییر در حرکت‌های روده: استرس باعث تغییر در حرکت روده (کند شدن یا سریع شدن)  می‌شود؛ در نتیجه شما یا دچار یبوست یا اسهال می‌‌شوید.
• انقباض عضله‌های معده: فشار عصبی باعث گرفتگی عضله‌های معده می‌شود؛ به همین دلیل شما دچار دل‌پیچه یا درد می‌شوید.

همه این عوامل، باعث درد معده بر اثر استرس می‌شوند؛ بنابراین معده درد عصبی فقط نوعی احساس غیرواقعی نیست، بلکه پاسخ فیزیولوژیک بدن به تنش روانی است.

درد معده عصبی به چه صورت است؟ بررسی علائم درد معده عصبی

درد معده عصبی در هر فردی به شکلی متفاوت ظاهر می‌شود؛ بعضی افراد فقط دل‌پیچه خفیف می‌گیرند، درحالی‌که برخی دیگر حالت تهوع و درد هم دارند. نکته‌ای که باعث تمایز معده درد عصبی با سایر دردهای معده می‌شود، این است که این درد دقیقا هم‌زمان با استرس، نگرانی و اضطراب بروز می‌کند. در ادامه به شما می‌گوییم که درد معده عصبی چگونه است و چه علائمی دارد:

البته معده درد همیشه به دلیل استرس نیست؛ درد معده دائم به‌ویژه در قسمت بالا، زیر استخوان سینه، یکی از علائم زخم اثنی عشر است. اگر دچار معده درد مداوم هستید، باید برای تشخیص دقیق مشکل به پزشک مراجعه کنید.

بیماری‌های مرتبط با معده درد عصبی

گاهی اوقات درد معده عصبی فقط به دلیل استرس روزمره ایجاد ‌می‌شود و پس از آرام شدن ذهن، کاهش پیدا می‌کند. بااین‌حال گاهی این درد نشانه مشکل گوارشی جدی‌تر است؛ در برخی موارد استرس باعث بروز مشکلات دائمی در سیستم گوارشی می‌شود. در ادامه چند بیماری به شما معرفی می‌کنیم که ارتباط نزدیکی با معده‌ درد عصبی دارند:

• سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS): این بیماری باعث دل‌پیچه، نفخ، اسهال و یبوست می‌شود. زمانی‌که اضطراب و استرس دارید، علائم سندرم روده تحریک‌پذیر شدیدتر می‌شوند. در این شرایط باید زیر نظر پزشک از داروی گوارشی روده استفاده کنید.
• سوءهاضمه عصبی (Functional Dyspepsia): در این شرایط، شما احساس سنگینی، درد یا ناراحتی معده دارید؛ ولی آزمایش‌ها هیچ مشکلی را نشان نمی‌دهند. سوء‌هاضمه عصبی با استرس و اضطراب بیشتر می‌شود.
• رفلاکس معده (GERD): برگشت اسید از معده به مری باعث سوزش سردل یا تلخی دهان می‌شود. وقتی اضطراب و استرس دارید؛ ماهیچه‌ بین مری و معده شل می‌شود و احتمال رفلاکس افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط زیر نظر پزشک از انواع داروهای کنترل‌کننده اسید معده مانند فورایز 10 استفاده کنید.

حالا که با بیماری‌های مرتبط با معده درد عصبی آشنا شدید، در بخش بعدی روش‌های درمان این مشکل را به شما می‌گوییم.

راه‌های درمان معده عصبی؛ کاهش استرس و مصرف دارو

معده دردی که بر اثر استرس یا اضطراب به‌وجود بیاید، با داروهای معمولی معده درمان نمی‌شود؛ چون ریشه اصلی آن ذهن و احساسات شماست. برای تسکین درد معده عصبی، باید هم دارو بخورید و هم استرس را از خودتان دور کنید. در ادامه روش درمان درد معده عصبی را به شما توضیح می‌دهیم.

روش‌های غیردارویی برای تسکین درد معده عصبی

ازآن‌جایی‌که منشا درد معده عصبی، احساسات شماست، باید برای درمان این مشکل موارد زیر را در نظر بگیرید:

• با کاهش استرس روزانه، درد معده شما کاهش پیدا می‌کند. برای این کار از تکنیک‌هایی مثل تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا یا حتی پیاده‌روی آرام استفاده کنید.
• خواب کافی و منظم داشته باشید. کم‌خوابی باعث تحریک‌پذیری بیشتر سیستم عصبی و ناراحتی معده می‌شود.
• فعالیت بدنی منظم و ورزش‌های سبک مثل دویدن آرام یا شنا، کمک فراوانی به تعادل هورمون‌ها و کاهش اضطراب می‌کنند.
• مصرف غذاهای سبک، پرهیز از خوراکی‌های چرب، سنگین، نفخ‌آور و افزایش مصرف فیبر و پروبیوتیک‌ها (مثل ماست پروبیوتیک) عملکرد سیستم گوارش را بهتر می‌کند.

در کنار همه این موارد، اگر استرس شدید و مزمن دارید، حتما با مشاور یا روانشناس صحبت کنید.

مصرف دارو و قرص برای درد معده عصبی

اگر با تغییر سبک زندگی و کاهش استرس، علائم شما بهتر نشد، زیر نظر پزشک از انواع داروی درد معده عصبی استفاده کنید:

• داروهای آنتی‌اسید: اگر به‌همراه معده درد عصبی، دچار رفلاکس یا سوزش سر دل می‌شوید، پزشک برایتان داروهای ضداسید معده تجویز می‌کند.
• داروهای ضداسپاسم معده: اگر استرس باعث گرفتگی عضله‌های معده و درد می‌شود، پزشک با تجویز داروهای ضداسپاسم به کاهش درد کمک می‌کند.
• داروهای ضداضطراب یا افسردگی با دوز پایین: اگر اضطراب شدید و معده درد دارید، گاهی پزشک برایتان داروهای آرام‌بخش و ضداضطراب تجویز می‌کنند.

البته گاهی پزشک قبل از تجویز هرگونه دارو، پیشنهاد می‌کند آزمایش میکروب معده انجام بدهید. با انجام این آزمایش پزشک تشخیص می‌دهد که آیا معده درد شما به دلیل میکروب است یا استرس. در نهایت پزشک باتوجه‌به این موضوع، برایتان داروی مناسب تجویز می‌کند. اصلا خودسرانه هیچ دارویی مصرف نکنید و حتما به پزشک مراجعه کنید.

درمان درد معده عصبی با کاهش استرس و  مصرف داروی مناسب

در این مقاله به شما گفتیم که درد معده عصبی را چگونه درمان کنیم و درباره علائم و علت این مشکل هم کامل صحبت کردیم. برای درمان این مشکل دو راه پیش روی شماست؛ آرام‌سازی ذهن با کاهش استرس و فعالیت بدنی و مصرف دارو زیر نظر پزشک.

شرکت آدوراطب به‌عنوان شرکت پخش سراسری گروه کوبل دارو، نقشی بسیار مهمی در دسترسی افراد جامعه به داروهای موردنیازشان دارد. این شرکت با بیش از ۱۵ سال سابقه فعالیت انواع داروها، مکمل‌ها و تجهیزات پزشکی را به بیش از ۱۵ هزار داروخانه و مرکز درمانی به‌صورت مویرگی پخش می‌کند.