علت آبریزش چشم چیست؛ روش‌های تسکین و رفع آبریزش چشمی

آبریزش چشم یکی از شایع‌ترین شکایات چشمی افراد در همه گروه‌های سنی است.

بر‌اساس گزارش آکادمی چشم‌پزشکی آمریکا (AAO)، خشکی چشم، آلرژی‌ها و انسداد مجاری اشکی سه علت اصلی آبریزش چشم مزمن در بزرگسالان به شمار می‌روند. در حالی‌ که بسیاری این نشانه را بی‌اهمیت تلقی می‌کنند، آبریزش مزمن چشم کیفیت زندگی، تمرکز و حتی بینایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این مقاله با تمرکز بر شایع‌ترین علت آبریزش چشم، روش‌های درمان و تسکین آن، به شما کمک می‌کند تا منشا این مشکل را شناسایی کرده و راه‌حل مناسب را بیابید. پس پیشنهاد می‌کنیم سطر‌به‌سطر این مقاله را با دقت بخوانید. 

انسداد مجرای اشکی؛ یکی از رایج‌ترین علت قرمزی و آبریزش چشم

در انسداد مجرای اشکی، مسیر طبیعی تخلیه اشک از سطح چشم به حفره بینی، دچار گرفتگی می‌شود و در نتیجه، اشک روی سطح چشم تجمع یافته یا از لبه پلک به بیرون سرازیر می‌شود. این مشکل که علت سوزش چشم و ریزش اشک است، گاهی مادرزادی و گاهی اکتسابی (در پی التهاب، عفونت یا آسیب فیزیکی) یا مرتبط با افزایش سن خواهد بود. 

علائم انسداد مجرای اشکی شامل آبریزش مزمن، التهاب گوشه داخلی چشم، ترشح مخاطی یا چرکی و گاهی درد در ناحیه کیسه اشکی است. برای درمان آبریزش چشم نوزاد در این خصوص، مجرای اشکی نوزاد را ماساژ دهید و با مشورت پزشک از آنتی‌بیوتیک‌های عفونی استفاده کنید. در بزرگسالان نیز برای درمان آبریزش چشم، گاهی جراحی DCR (داکریوسیستورینوستومی) نیاز است. 

حساسیت؛ علت خارش و آبریزش چشم

واکنش‌های آلرژیک رایج‌ترین علت آبریزش و خارش چشم محسوب می‌شوند؛ در این حالت، سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل محیطی مانند گرده گیاهان، گرد و غبار، موی حیوانات یا حتی مواد آرایشی واکنش غیرطبیعی نشان می‌دهد. این واکنش با آزادسازی هیستامین در بافت ملتحمه چشم همراه است که منجر به خارش، قرمزی، تورم پلک‌ها و ریزش بیش‌از‌حد اشک می‌شود. برای درمان این نوع آلرژی، از قرارگیری در معرض عوامل حساسیت‌زا خودداری کرده و از قطره‌های آنتی‌هیستامین یا تثبیت‌کننده سلول‌های ماست‌سل استفاده کنید.

اگر برایتان سوال است که «الرژی چیست» حتما به بخش بلاگ‌های سایت مراجعه کرده و مقالات مرتبط با آلرژی را مطالعه کنید. 

علت اشک آمدن از چشم هنگام خواب چیست؟ خشکی چشم

اگر با چشمانی خیس از خواب بیدار می‌شوید یا متوجه می‌شوید که در طول شب یک یا هر دو چشمتان دچار اشک‌ریزش شده، احتمال دارد که با پدیده‌ای نه چندان شناخته‌شده به نام «خشکی جبرانی» مواجه باشید. وقتی سطح چشم به اندازه کافی مرطوب نباشد (معمولا هنگام خواب به دلیل بسته نبودن کامل پلک‌ها یا کاهش تولید طبیعی اشک رخ می‌دهد)، بدن تلاش می‌کند با تولید بیش‌ازحد اشک، این خشکی را جبران کند. 

در نتیجه ممکن است هنگام صبح با آبریزش چشم مواجه شوید که با احساس سوزش یا تاری دید همراه است. در این شرایط توصیه می‌شود از قطره‌های اشک مصنوعی قبل از خواب استفاده کرده و رطوبت اتاق را تنظیم کنید. در موارد مزمن نیز به‌هیچ‌عنوان خودسرانه از داروهای آنتی‌هیستامین مانند نئوتادین استفاده نکنید؛ زیرا باید توسط چشم‌پزشک به‌طوردقیق معاینه شوید.

عفونت؛ علت آبریزش چشم در بزرگسالان

شایع‌ترین علت عفونت چشمی در بزرگسالان ورم ملتحمه ویروسی یا باکتریایی است که معمولا با تماس دست آلوده یا استفاده مشترک از وسایل شخصی منتقل می‌شود. در عفونت‌های ویروسی، ریزش اشک معمولا شفاف، اما مداوم بوده و با قرمزی و احساس سوزش همراه است؛ در حالی که در عفونت‌های باکتریایی، ترشح چشمی غلیظ و چرکی، به‌ویژه پس از خواب را تجربه خواهید کرد. عامل ویروسی معمولا خود‌محدودشونده است اما عفونت باکتریایی نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک‌های موضعی دارد و با داروهایی آنتی‌هیستامین نظیر تلفست قابل‌درمان نخواهد بود. 

مشکلات پلک؛ یکی از دلایل سرازیر شدن اشک از چشم چپ و راست

گاهی اوقات علت آبریزش چشم، خود چشم نیست، بلکه ساختار پلک است. اگر لبه پلک به سمت داخل بچرخد (آنتروپیون) یا به سمت بیرون متمایل شود (اکتروپیون)، تماس طبیعی پلک با سطح چشم مختل می‌شود. این اختلال باعث تحریک مزمن، خشک شدن سطح چشم و در نتیجه، ریزش اشک خواهد شد. 

این مشکلات اغلب فقط در یک چشم ایجاد می‌شوند و ممکن است در ابتدا بسیار خفیف به نظر برسند. اگر از یک چشم شما به‌طورمداوم اشک جاری بوده و احساس سوزش، قرمزی با ناصافی در پلک‌ها دارید، حتما برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.

علت ریزش اشک از یک چشم؛ وجود جسم خارجی یا خراش روی قرنیه

وقتی تنها یکی از چشم‌ها دچار آبریزش می‌شود، اولین نکته‌ای که باید بررسی شود وجود جسم خارجی یا آسیب سطحی قرنیه است. حتی یک ذره گرد و غبار، مژه، یا خراش جزئی روی قرنیه ممکن است باعث تحریک شدید، آبریزش، احساس سوزش یا جسم خارجی در چشم شود. 

این حالت ممکن است بدون درد شدید باشد اما اغلب با پلک زدن تشدید می‌شود. شست‌وشوی ملایم چشم با سرم فیزیولوژی یا آب استریل، اقدامی مناسب برای جلوگیری از آبریزش چشم و سوزش آن است.  اما اگر آبریزش چشم ادامه پیدا کرد یا با تاری دید و قرمزی همراه شد، مراجعه به پزشک برای بررسی قرنیه ضروری خواهد بود.

آبریزش چشم نشانه چیست؟ استفاده زیاد از صفحه نمایش

در استفاده طولانی‌مدت از صفحه نمایش رایانه، گوشی یا تبلت، نرخ پلک زدن کاهش پیدا می‌کند و این موضوع باعث تبخیر سریع‌تر لایه اشکی چشم می‌شود. در نتیجه، سطح چشم دچار خشکی نسبی می‌شود که یکی از واکنش‌های طبیعی بدن به آن، افزایش ترشح اشک است؛ بنابراین اگر پس از کار طولانی با لپ‌تاپ یا گوشی دچار سوزش، تاری دید گذرا و آبریزش چشم می‌شوید، احتمالا با خشکی ناشی از خستگی چشمی روبه‌رو هستید. 

در‌این‌صورت اگر می‌پرسید «برای آبریزش چشم چه باید کرد» باید گفت بهتر است هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه به نقطه‌ای در ۶ متری نگاه کنید)، همچنین بهتر است نور و ارتفاع مانیتور را تنظیم کرده و از قطره اشک مصنوعی و استفاده کنید. 

دلیل آبریزش چشم چیست؟ مشکلات سینوسی یا آلرژی‌های فصلی مزمن

التهاب و احتقان سینوس‌ها به‌ویژه در سینوزیت مزمن یا آلرژی‌های فصلی به مجاری اشکی فشار وارد می‌کند یا مانع تخلیه طبیعی اشک از طریق بینی می‌شود. در چنین شرایطی، تجمع اشک در چشم افزایش یافته و منجربه ریزش اشک از سطح چشم می‌شود. 

همچنین، آلرژی‌های فصلی مانند حساسیت به گرده گیاهان باعث تحریک مداوم ملتحمه و بروز علائم حساسیت فصلی بهار نظیر خارش، قرمزی، آبریزش و تورم پلک‌ها می‌شوند. افرادی که سابقه آلرژی تنفسی یا سینوزیت مزمن دارند، بیشتر در معرض این نوع آبریزش چشم هستند. در چنین شرایطی بهتر است برای درمان سوزش و آبریزش چشم، با مشورت پزشک داروهای ضداحتقان، آنتی‌هیستامین خوراکی یا موضعی مصرف کنید. 

درمان آبریزش چشم؛ چگونه آبریزش چشم را قطع کنیم؟

در مواردی که آبریزش ناشی از خشکی چشم است، استفاده منظم از قطره‌های اشک مصنوعی بدون مواد نگهدارنده، تعادل لایه اشکی را بازیابی می‌کند. اگر علت آبریزش چشم آلرژی یا حساسیت چشمی باشد، لازم است تماس با عوامل محرک کاهش یابد و درمان با آنتی‌هیستامین خوراکی مانند شربت و قرص سیتریزین یا قطره چشمی آغاز شود. 

اگر این پرسش برایتان مطرح است که «شربت سیتریزین برای چی خوبه» حتما اطلاعات صفحه این محصول را به‌دقت مطالعه کنید. 

در عفونت‌های باکتریایی، تجویز آنتی‌بیوتیک موضعی توسط چشم‌پزشک ضروری است و در مواردی که انسداد مجرای اشکی یا ناهنجاری‌های پلک باعث آبریزش مزمن شده‌اند، ممکن است به درمان‌های تخصصی‌تر مانند جراحی اصلاحی یا داکریوسیستورینوستومی (DCR) نیاز باشد. به‌طورکلی برای درمان و جلوگیری از آبریزش چشم، حتما به پزشک مراجعه کنید تا بررسی و معاینه‌های لازم انجام شود. 

درمان آبریزش چشم و بینی در کودکان

در کودکان، اگر علت آبریزش چشم به حساسیت فصلی یا مزمن مرتبط باشد، پزشک ممکن است شربت آنتی‌هیستامینی مانند کتوتیفن را تجویز کند. در این راستا، بسیاری از والدین می‌پرسند «شربت کتوتیفن برای کودکان برای چیست»؟ این دارو با مهار واکنش‌های آلرژیک، به کاهش علائمی مانند خارش، قرمزی و آبریزش چشم در کودکان کمک می‌کند.

درمان سوزش و آبریزش چشم در خانه 

در موارد خفیف و بدون علائم هشداردهنده، به‌منظور درمان خارش و آبریزش چشم، می‌توان از روش‌های ساده و ایمن خانگی استفاده کرد. استفاده از کمپرس سرد روی چشم‌ها برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، التهاب را کاهش می‌دهد و به تسکین فوری کمک می‌کند. شست‌وشوی چشم با سرم فیزیولوژی یا آب استریل نیز در حذف مواد محرک محیطی موثر است. 

در شرایطی مانند خشکی چشم یا کار طولانی‌مدت با صفحه‌نمایش، پیشنهاد می‌کنیم از قطره اشک مصنوعی استفاده کنید. علاوه‌بر این، باید از مالش چشم و استفاده از لنزهای تماسی در دوران تحریک چشمی خودداری شود. این روش‌ها زمانی توصیه می‌شوند که علائم خفیف باشند و فرد سابقه بیماری زمینه‌ای چشمی نداشته باشد؛ در غیر این‌صورت، مشورت با چشم‌پزشک ضروری است.

شناسایی علت آبریزش چشم؛ کلید درمان عفونت‌ها و حساسیت‌های مزمن

با مطالعه این مقاله از وبلاگ شرکت پخش دارو آدوراطب دانستیم که آبریزش چشم همیشه یک مشکل ساده و گذرا نیست. گاهی نشانه‌ای از خشکی چشم، حساسیت، عفونت یا انسداد مجرای اشکی است. برای درمان موثر، باید علت آبریزش چشم به‌درستی شناسایی شود. در موارد خفیف، اقدامات خانگی مانند شست‌وشوی چشم و استفاده از قطره اشک مصنوعی کمک‌کننده است، اما اگر علائم ادامه‌دار یا شدید باشند، بررسی و درمان تخصصی ضروری خواهد بود. توجه به علائم، پیشگیری و درمان به‌موقع، بهترین راه برای کنترل این مشکل است.