علت کمر درد در بارداری چیست ؟ پیشگیری و درمان

کمر درد در بارداری عارضه‌ای بسیار شایع بوده که بسیاری از خانم‌های باردار آن را تجربه می‌کنند. در بارداری کدام قسمت کمر درد می‌گیرد؟ معمولا بخش تحتانی کمر، جایی‌که ستون فقرات به لگن وصل‌ می‌شود، درد می‌گیرد. به‌علاوه، کمردرد در بارداری می‌تواند علت‌های مختلف و بسیاری مانند تغییر فرم فیزیولوژیکی بدن و تغییرات هورمونی داشته باشد. همچنین لازم به ذکر بوده که علت کمر درد در اوایل بارداری با ۳ماه دوم و سوم متفاوت است. به‌علاوه، کمر درد حاملگی معمولا بعد از زایمان خودبه‌خود از بین می‌رود؛ در موارد کمی این درد باقی مانده که در این صورت باید به پزشک‌تان مراجعه کنید. در این مقاله به بررسی کامل علت کمر درد بارداری و راه‌های پیشگیری، تسکین و درمان آن می‌پردازیم.

علت کمر درد در ۳ماهه اول بارداری چیست؟

در بارداری معمولا بخش تحتانی کمر، جایی‌که ستون فقرات به لگن وصل‌ می‌شود، درد می‌گیرد؛ در این قسمت مفصل خاجی خاصره‌ای قرار داشته که در دوران بارداری به دلایل مختلفی تحت فشار قرار خواهد گرفت. از آن‌جا که دوران بارداری زمانی حساس بوده و بسیاری از قرص‌ها برای خانم‌های باردار منع مصرف دارند، چنانچه قصد استفاده از قرص استخوان ساز برای بهبود کمر درد در هفته سوم بارداری یا ماه‌های اول را داشته، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید؛ چرا که حتما داروهای دوران بارداری باید با تجویز پزشک مصرف شود.

خانم‌ها در طول زندگی‌شان عموما درد کمر را قبل و در طی دوران قاعدگی تجربه می‌کنند اما آیا کمر درد قبل از پریودی نشانه بارداری است؟ و آیا کمر درد نشانه بارداری است؟ برای پاسخ به این سوال می‌گوییم کمردرد پریودی عموما همراه با دل‌پیچه و دل‌درد است؛ درصورتی‌که کمردرد بارداری معمولا همراه با این علائم نیست. تغییرات هورمونی، استرس و اضطراب دو علت کمر درد در هفته اول بارداری یا ۳ماهه اول آن بوده که در ادامه به بررسی مفصل این دو دلیل پرداخته‌ایم.

تغییرات هورمونی؛ عاملی مهم برای درد کمر ۳ماهه اول بارداری

بارداری با تغییرات هورمون‌های زنانه همراه است؛ تغییر در سطح ترشح این هورمون‌ها در میزان سوخت‌وساز بدن و شل یا سفت شدن عضلات موثر است. در بارداری سطح ترشح هورمون پروژسترون افزایش می‌یابد که نتیجه آن شل شدن عضلات نزدیک به لگن و درنتیجه بروز کمر درد در ۳ ماهه اول بارداری می‌شود.

همچنین هورمون دیگری به‌نام ریلکسین در سیکل‌های ماهانه خانم‌ها و در دوران بارداری ترشح می‌شود. در روزهای اول بارداری برای چسبیدن تخمک به دیواره رحم، این هورمون انقباضات عضلات رحم را کاهش می‌دهد. در واقع تغییرات در میزان ترشح هورمون ریلکسین باعث تغییر در ثبات رباط‌های ستون فقرات و مفصل‌ها شده که نتیجه آن بروز کمر درد شدید در بارداری یا کمردردهای خفیف است. همچنین درصورتی‌که این درد برای‌تان آزاردهنده شده فقط با تجویز پزشک‌ متخصص‌تان می‌توانید اقدام به تهیه داروی تجویزشده کنید که ای داروها توسط شرکتهای پخش دارو در داروخانه‌های معتبر سراسر کشور توزیع می‌شوند.

استرس و اضطراب دوران بارداری؛ عاملی تاثیرگذار در اسپاسم عضلات کمر

به‌طورکلی استرس ممکن است عاملی برای دردهای بدنی و کمردرد باشد؛ چراکه استرس باعث افزایش درد و سفتی عضلات می‌شود. همچنین استرس‌ باعث ایجاد تنش در عضلات و اسپاسم عضلات کمر می‌شود. مخصوصا کمردرد و دردهای عضلانی ناشی از اضطراب در خانم‌هایی که اولین تجربه بارداری‌شان است بیشتر اتفاق می‌افتد.

علت کمردرد در ۳ماهه دوم و سوم بارداری چیست؟

علت کمر درد در بارداری پسر و دختر ممکن است به علت اضافه وزن، تغییر در وضعیت بدن و عضلات شکم یا حتی بیرون زدگی دیسک کمر و عفونت ادراری باشد. درهر‍‌صورت برای تشخیص علت کمر درد و تجویز داروهای مناسب برای دردتان مانند قرص بون آرکو یا سایر قرص‌ها، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. در ادامه دلایل شایع کمر درد در سه ماهه دوم و سوم را بررسی می‌کنیم.

اضافه وزن؛ فشار به مهره‌های کمر در دوران بارداری

بالا رفتن وزن مادر در دوران بارداری به علت رشد جنین طبیعی است؛ معمولا خانم‌ها در دوران بارداری بین ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم وزن اضافه می‌کنند؛ در نتیجه این افزایش وزن باعث ایجاد فشار به مهره‌های کمر و ستون فقرات می‌شود. اگر برای تسکین کمر درد ناشی از اضافه وزن و تقویت بدن خون خود به این علت به دنبال تهیه مکمل بارداری هستید، باید برای دریافت مکمل متناسب با وضعیت بدنی‌تان به پزشک متخصص مراجعه کنید.

تغییرات وضعیت آناتومی بدن؛ عاملی برای درد کمر در دوران حاملگی

بارداری با تغییر مرکز ثقل بدن همراه بوده؛ نتیجه اینکه هرچه مادر به ماه‌های انتهایی بارداری نزدیک می‌شود برای حفظ تعادل مجبور بوده که بدن خود را به عقب خم کنید. همین موضوع باعث ایجاد فشار به ستون فقرات و مهره‌های کمر شده که نتیجه آن ایجاد کمردرد در بارداری است. این کمردرد معمولا  پس از زایمان خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند.

جدا شدن عضلات شکم در حاملگی؛ ایجاد فشار به ستون فقرات

دو ماهیچه موازی در شکم برای حفظ ثبات ستون فقرات وجود دارند؛ این ماهیچه‌ها در قسمت وسط شکم به یکدیگر متصل می‌شوند؛ با رشد جنین خصوصا در ماه‌های آخر به این عضلات فشار آمده و ممکن است از یکدیگر جدا شوند. نتیجه اینکه با کشیدگی عضلات شکمی، این فشار به ستون فقرات هم منتقل شده که یک علت کمردرد در ۳ماهه دوم و سوم بارداری است.

راه‌های پیشگیری از کمردرد در دوران بارداری

لازمه پیشگیری یا تسکین کمردرد دوران بارداری و همچنین سایر علائم، اطلاع از دانستنیهای سه ماهه دوم بارداری، ۳ماهه اول و سوم آن است؛ به‌ همین دلیل راهکارهایی را برای پیشگیری از درد کمر در دوران حامگی برای شما آورده‌ایم:

• از کفش‌های طبی مناسب که حافظ ستون فقرات بوده، استفاده کنید.
• به پهلو بخوابید و برای حفاظت از ستون فقرات هنگام چرخیدن از سمتی به سمت دیگر، این کار را به آرامی انجام دهید.
• برای برداشتن وسایل از جاهای مرتفع مانند کابینت‌های طبقه بالا از چهارپایه استفاده کنید.
• از بلند کردن وسایل سنگین خودداری کنید.
• برای حفظ روحیه و دوری از اضطراب با مشورت پزشک خود به ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی بپردازید.

همچنین برای پیشگیری از درد کمر در حاملگی حتما با پزشک خود مشورت کرده و به توصیه‌های او عمل کنید.

راه‌های تسکین کمردرد بارداری

یکی از بهترین راه‌ها برای تسکین کمر درد حاملگی استراحت کردن و خواب کافی است. در ادامه راهکارهایی که برای تسکین درد کمر خانم‌های باردار کمک‌کننده است را آورده‌ایم:

• انجام حرکات کششی که پزشک توصیه کرده باعث تقویت عضلات شکم می‌شود.
• نحوه نشستن در بارداری باید به‌گونه‌ای باشد که کمر و باسن را به پشتی صندلی کامل تکیه دهید.
• استفاده از تشک‌های استانداری که کمی سفت باشند.

همچنین استفاده از کمپرس گرم برای تسکین درد کمر در حاملگی مفید است؛ به‌هیچ‌وجه کمپرس گرم را روی شکم یا زیر آن قرار ندهید.

برای پیدا کردن علت درد کمر بارداری، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید

تغییرات هورمونی، استرس و اضطراب، اضافه وزن، تغییر وضعیت آناتومی بدن و جدا شدن عضلات شکم می‌توانند از علت‌های کمردرد در دوران حاملگی باشند. همچنین برای پیشگیری و تسکین این درد راهکارهایی مانند استفاده از کفش‌های طبی، نحوه صحیح نشستن، خوابیدن و استفاده از تشک‌های استاندارد وجود دارد. چنانچه علائمی مانند درد و سوزش هنگام ادرار، بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در پاها، خونریزی از واژن یا تب یا دردسی که روزبه‌روز شدیدتر شده، دارید به پزشک متخصص مراجعه کنید. درصورتی‌که تجربه یا چالشی هنگام درد کمر در دوران بارداری داشته‌اید، در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.